logo IPST4 IPST4
  • วีดิทัศน์
  • คลังภาพ
  • บทความ
  • โครงงาน
  • บทเรียน
  • แผนการสอน
  • E-Books
    • คู่มือครู
    • คู่มือการใช้หลักสูตร
    • ชุดสื่อ 60 พรรษา
    • หนังสือเรียน
    • Ebook อื่นๆ
  • Apps
  • เกี่ยวกับ scimath
  • ติดต่อเรา
  • สรุปข้อมูล
  • แผนผังเว็บไซต์
ลงชื่อเข้าสู่ระบบ
ลงชื่อเข้าสู่ระบบ

  • สมัครสมาชิก
  • ลืมรหัสผ่าน
  • คำถามที่พบบ่อย
  • วีดิทัศน์
  • คลังภาพ
  • บทความ
  • โครงงาน
  • บทเรียน
  • แผนการสอน
  • E-Books
    • คู่มือครู
    • คู่มือการใช้หลักสูตร
    • ชุดสื่อ 60 พรรษา
    • หนังสือเรียน
    • Ebook อื่นๆ
  • Apps
  • เกี่ยวกับ scimath
  • ติดต่อเรา
  • สรุปข้อมูล
  • แผนผังเว็บไซต์
ลงชื่อเข้าสู่ระบบ
ลงชื่อเข้าสู่ระบบ

  • สมัครสมาชิก
  • ลืมรหัสผ่าน
  • คำถามที่พบบ่อย
  • learning space
  • ระบบอบรมครู
  • ระบบการสอบออนไลน์
  • ระบบคลังความรู้
  • สสวท.
  • สำนักงานสลากกินแบ่ง
  • วีดิทัศน์
  • คลังภาพ
  • บทความ
  • โครงงาน
  • บทเรียน
  • แผนการสอน
  • E-Books
    • คู่มือครู
    • คู่มือการใช้หลักสูตร
    • ชุดสื่อ 60 พรรษา
    • E-Books อื่นๆ
  • Apps
ลงชื่อเข้าสู่ระบบ
ลงชื่อเข้าสู่ระบบ

  • คำถามที่พบบ่อย
  • สมัครสมาชิก
  • Forgot your password?
ค้นหา
    
ค้นหาบทความ
กลุ่มเป้าหมาย
ระดับชั้น
สาขาวิชา/กลุ่มสาระวิชา
การกรองเปลี่ยนแปลง โปรดคลิกที่ส่งเมื่อดำเนินการเสร็จ
เลือกหมวดหมู่
    
  • บทความทั้งหมด
  • ฟิสิกส์
  • เคมี
  • ชีววิทยา
  • คณิตศาสตร์
  • เทคโนโลยี
  • โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ
  • วิทยาศาสตร์ทั่วไป
  • สะเต็มศึกษา
  • อื่น ๆ

อาหารเป็นพิษ...เกิดจากเชื้ออะไร?? (#1)

โดย :
yrprincess
เมื่อ :
วันพุธ, 05 สิงหาคม 2558
Hits
36448

อาหารเป็นพิษ...เกิดจากเชื้ออะไร?? (#1)

อากาศบ้านเราช่วงนี้ เดี๋ยวร้อน เดี๋ยวก็ฝนตก จะรับประทานอะไรกันเข้าไปก็ระวังกันให้ดีๆนะ สภาพอากาศแบบนี้เหมาะแก่การเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ต่างๆในเขตร้อนอย่างบ้านเราเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นเชื้อรา แบคทีเรีย หรือยีสต์ ดังนั้นเมื่อทำอาหารเพื่อรับประทาน หรืออาหารสด ก็ควรเป็นอาหารที่เตรียมใหม่ ปรุงสุกใหม่ หรือถ้าเป็นอาหารที่ทำค้างไว้แล้วรับประทานไม่หมด หรือต้องทำเพื่อให้คนจำนวนมากกินก็ควรทำให้ถูกสุขลักษณะ และเก็บรักษาให้ถูกวิธี เพื่อลดการก่อเกิดเชื้อโรคในอาหาร ที่จะนำมาสู่อาการอาหารเป็นพิษ (Food Poisoning) ในผู้บริโภคได้

อาการอาหารเป็นพิษนั้น มักเกิดจากเชื้อแบคทีเรียจำนวนมากที่แบ่งตัวอยู่ในอาหารที่รับประทานเข้าไป แล้วมีผลรบกวนทางเดินอาหาร ทำให้มีอาการปวดท้อง ท้องเสีย อาจจะมีอาการอาเจียนหรือไม่มี อาจมีไข้หรือไม่มี โดยทั่วไปจะเริ่มมีอาการหลังการรับประทานอาหารแล้ว 1 ชั่วโมง หรือนานกว่า 48 ชั่วโมง แต่ในบางกรณีเชื้อแบคทีเรียจำนวนน้อย หรือสารพิษที่เชื้อแบคทีเรียที่สร้างขึ้นก็เป็นสาเหตุให้เกิดอาการได้เช่นกัน ซึ่งอาหาร สถานที่ และเวลาต่างๆจะทำให้เกิดการแบ่งตัวของเชื้อแบคทีเรียแตกต่างกันไป ดังนี้

1. Staphylococcus aureus
 
เป็นเชื้อแบคทีเรียสาเหตุของอาหารเป็นพิษที่พบได้บ่อย ซึ่งอาการของผู้ป่วยนั้นไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย แต่เกิดจากสารพิษ enterotoxin ที่แบคทีเรียชนิดนี้สร้างขึ้น โดย S. aureus จะปนเปื้อนในอาหาร และแบ่งตัวอย่างรวดเร็วเมื่อทิ้งอาหารไว้ที่อุณหภูมิห้อง และสร้างสารพิษออกมา อาการของผู้ป่วยจะเกิดภายหลังรับประทานอาหารที่มีสารพิษ 1-6 ชั่วโมง สารพิษจะออกฤทธิ์ต่อเยื่อบุลำไส้เล็ก ทำให้คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเดิน อาจพบอาการไข้ได้บ้าง ในรายที่รุนแรงอาจช็อก แต่ส่วนใหญ่จะดีขึ้นภายใน 8-24 ชั่วโมง การต้มอาหารให้เดือดเป็นเวลานานถึงครึ่งชั่วโมงก็ไม่สามารถทำลายสารพิษได้

การปนเปื้อนของ S. aureus นั้นมักเกิดการปนเปื้อนจากผู้เตรียมอาหาร โดยเฉพาะเมื่อผู้เตรียมอาหารมีแผลหนอง ทั้งตาอักเสบ ฝีหนอง สิวอักเสบ สิ่งคัดหลั่งจากจมูก หรือแม้กระทั่งผิวหนังที่ไม่มีแผลก็ตาม ส่วนใหญ่มักเป็นอาหารที่ปรุงและสัมผัสกับมือของผู้ปรุงอาหาร และไม่ได้ทำการอุ่นอาหารด้วยอุณหภูมิที่เหมาะสมก่อนรับประทานอาหารหรือแช่ตู้เย็น ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากอาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรต เช่น ขนมจีน ขนมเอแคลร์ แซนด์วิช และเนื้อ หรืออาหารที่ต้องใช้มือหยิบจับ เมื่ออาหารเหล่านี้ถูกทิ้งในอุณหภูมิห้องหลายชั่วโมงติดต่อกันก่อนนำไปบริโภค ทำให้เชื้อสามารถแบ่งตัวและสร้างสารพิษที่คงทนต่อความร้อนออกมา นอกจากนี้ อาจพบว่าติดมาจากปศุสัตว์ได้ เช่น นมวัวที่มีการปนเปื้อน หรือผลิตภัณฑ์จากนมอื่นๆ

Staphylococcus aureus บนอาหารเลี้ยง trypticase soy agar โดยเห็นโคโลนีเป็นสีเหลืองของรงควัตถุในกลุ่มแคโรทีนอยด์ของสาร staphyloxanthin
ภาพแสดงโคโลนีของ S. aureus บน trypticase soy agar
ซึ่งเป็นเชื้อที่มีรงควัตถุสีเหลืองในกลุ่มสารแคโร
ทีนอยด์ที่มีชื่อว่า staphyloxanthin
ภาพแสดงโคโลนีสีเหลืองของ S. aureus บน blood agar ซึ่งจะเห็นได้ว่าบริเวณรอบๆโคโลนีจะใสเนื่องจากเกิดการแตกของเม็ดเลือดแดงในอาหารเลี้ยง
ภาพแสดงโคโลนีสีเหลืองของ S. aureus บน blood agar
ซึ่งจะเห็นได้ว่าบริเวณรอบๆโคโลนีจะใส เพราะเม็ดเลือดแดงในอาหารเลี้ยงเชื้อเกิดการแตก
แสดงภาพเชื้อ S. aureus แบคทีเรียชนิดแกรมบวกรูปทรงกลม ที่ติดสีม่วงบน vancomycin intermediate resistant culture (VISA) ภายใต้กล้องอิเล็คตรอนไมโครสโคป (SEM) ที่กำลังขยาย 20000 เท่า
แสดงภาพเชื้อ S. aureus แบคทีเรียชนิดแกรมบวกรูปทรงกลม ที่ติดสีม่วงบน vancomycin intermediate resistant culture (VISA) ภายใต้กล้องอิเล็คตรอนไมโครสโคป (SEM) ที่กำลังขยาย 20,000 เท่า
สาร Enterotoxin สารพิษที่เป็นอันตรายต่อระบบทางเดินอาหารที่ปล่อยจาก S. aureus นั้นเป็นสารในกลุ่ม Exotoxin คือแบคทีเรียจะสร้างและปล่อยออกสู่นอกเซลล์ในขณะที่กำลังมีการเจริญเติบโต ซึ่งสารพิษนี้เป็นสารประกอบประเภทโปรตีนที่มีพิษรุนแรงมาก ซึ่ง enterotoxin จาก S. aureus นั้นเป็นสารพิษทนความร้อน (heat stable enterotoxins) ที่มีถึง 5 ชนิด คือชนิด A , B , C , D และ E ในกรณีที่เกิดการระบาดของโรคอาหารเป็นพิษ มักตรวจพบสารพิษชนิด A ซึ่งเป็นสารที่ทนต่อความร้อนของน้ำเดือดได้เป็นเวลา 30 นาที และยังทนต่อเอนไซม์ในกระเพาะอาหารและลำไส้อีกด้วย ช่วงอุณหภูมิที่เชื้อจะสามารถผลิตสารนี้ได้อยู่ในช่วงระหว่าง 15.6-46.1 องศาเซลเซียส ดังนั้นบางครั้งการหุงต้มธรรมดาหรืออุณหภูมิน้ำเดือดจึงไม่สามารถทำลายสารพิษชนิดนี้ได้
สาร Enterotoxin นั้นมีน้ำหนักโมเลกุลน้อยมาก และสามารถละลายได้ในน้ำ ซึ่งจะเป็นพิษต่อเซลล์โดยเข้าไปทำลายเยื่อหุ้มเซลล์และทำลายคุณสมบัติการเป็นเยื่อเลือกผ่านของผนังลำไส้เล็ก โดยจะไปทำให้เกิดรูที่เยื่อหุ้มเซลล์ ทำให้คลอไรด์ไอออนสามารถผ่านเข้าเซลล์ได้มากขึ้น และทำให้เซลล์ตายในที่สุด
อ่าน "อาหารเป็นพิษ...เกิดจากเชื้ออะไร?? (#2)"
อ้างอิงจาก
1. http://goo.gl/DvyLFF บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน อาหารเป็นพิษ 5 คำถามที่พบบ่อย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
2. http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_toxic/a_tx_1_001c.asp?info_id=69 เชื้อโรคที่ทำให้เกิดอาหารเป็นพิษ ศูนย์ข้อมูลพิษวิทยา
3. http://www.boe.moph.go.th/fact/Food_Poisoning.htm Food poisoning Bureau of Epidemiology, DDC, MPH กลุ่มระบาดวิทยาโรคติดต่อ
4. https://en.wikipedia.org/wiki/Staphylococcus_aureus
5. http://www.human.cmu.ac.th/home/hc/ebook/006326/lastest/006326/chapter4/04-bacterial-toxin.pdf สารพิษจากแบคทีเรีย (Bacterial toxin)
6. http://anonmicrobiology.blogspot.com/2013/06/enterotoxin.html เอนทีโรทอกซิน(Enterotoxin)
7. http://dpc10.ddc.moph.go.th/ppat/ebook/2food/food1.htm อาหารเป็นพิษจากเชื้อแบคทีเรีย
หัวเรื่อง และคำสำคัญ
อาหารเป็นพิษ,อาหาร,พิษ,เชื้อ
ประเภท
Text
ประเภท แบ่งตามผลผลิต สสวท.
บทความ
รูปแบบการนำเสนอ แบ่งตามผลผลิต สสวท.
สื่อสิ่งพิมพ์ในรูปแบบดิจิทัล
วันที่เสร็จ
วันพุธ, 05 สิงหาคม 2558
ผู้แต่ง หรือ เจ้าของผลงาน
yrprincess
สาขาวิชา/กลุ่มสาระวิชา
ชีววิทยา
ระดับชั้น
ม.1
ม.2
ม.3
ม.4
ม.5
ม.6
ช่วงชั้น
มัธยมศึกษาตอนต้น
มัธยมศึกษาตอนปลาย
กลุ่มเป้าหมาย
ครู
นักเรียน
บุคคลทั่วไป
  • 4751 อาหารเป็นพิษ...เกิดจากเชื้ออะไร?? (#1) /article-biology/item/4751-11027
    เพิ่มในรายการโปรด
  • ให้คะแนน
    Average rating
    • 1
    • 2
    • 3
    • 4
    • 5
    • Share
    • Tweet
    • Share

  • คำที่เกี่ยวข้อง
    เชื้อแบคทีเรียสาเหตุของอาหารเป็นพิษ อาหารปนเปื้อน toxin สารพิษ food poisoning enterotoxin S. aureus Staphylococcus aureus เชื้ออาหารเป็นพิษ เชื้อโรค อาหารเป็นพิษ
คุณอาจจะสนใจ
ไวรัสกับแบคทีเรียใครร้ายกว่ากันนะ?
ไวรัสกับแบคทีเรียใครร้ายกว่ากันนะ?
Hits ฮิต (51226)
ให้คะแนน
การแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ขณะนี้ อย่างน้อยก็ทำให้เราสนใจอ่านบทความหรือฟังเรื่องราว ...
รู้ไว้ใช่ว่า “ปัจจัยที่ส่งผลต่อการคงอยู่ของเชื้อโรค”
รู้ไว้ใช่ว่า “ปัจจัยที่ส่งผลต่อการคงอยู่...
Hits ฮิต (14034)
ให้คะแนน
จากภาวะวิกฤติในช่วงต้นปี ค.ศ. 2020 กับการแพร่กระจายและการระบาดของไวรัสโคโรนา (covid-19) ซึ่งเป็นต้น ...
อาหารเป็นพิษ...เกิดจากเชื้ออะไร?? (#2)
อาหารเป็นพิษ...เกิดจากเชื้ออะไร?? (#2)
Hits ฮิต (36238)
ให้คะแนน
อาหารเป็นพิษ...เกิดจากเชื้ออะไร?? (#2) ติดตามอ่านเรื่องอาหารเป็นพิษตอนแรกได้ที่นี่ อาหารเป็นพิษ...เ ...
ค้นหาบทความ
กลุ่มเป้าหมาย
ระดับชั้น
สาขาวิชา/กลุ่มสาระวิชา
การกรองเปลี่ยนแปลง โปรดคลิกที่ส่งเมื่อดำเนินการเสร็จ
  • บทความทั้งหมด
  • ฟิสิกส์
  • เคมี
  • ชีววิทยา
  • คณิตศาสตร์
  • เทคโนโลยี
  • โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ
  • วิทยาศาสตร์ทั่วไป
  • สะเต็มศึกษา
  • อื่น ๆ
  • เกี่ยวกับ SciMath
  • ติดต่อเรา
  • สรุปข้อมูล
  • แผนผังเว็บไซต์
  • คำถามที่พบบ่อย
Scimath คลังความรู้

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) กระทรวงศึกษาธิการ เป็นหน่วยงานของรัฐที่ไม่แสวงหากำไร ได้จัดทำเว็บไซต์คลังความรู้ SciMath เพื่อส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และเทคโนโลยีทุกระดับการศึกษา โดยเน้นการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นหลัก หากท่านพบว่ามีข้อมูลหรือเนื้อหาใด ๆ ที่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาปรากฏอยู่ในเว็บไซต์ โปรดแจ้งให้ทราบเพื่อดำเนินการแก้ปัญหาดังกล่าวโดยเร็วที่สุด

The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology (IPST), Ministry of Education, a non-profit organization under the Thai government, developed SciMath as a website that provides educational resources in Science, Mathematics and Technology. IPST invites visitors to use its online resources for personal, educational and other non-commercial purpose. If there are any problems, please contact us immediately.

Copyright © 2018 SCIMATH :: คลังความรู้ SciMath. Terms and Conditions. Privacy. , All Rights Reserved. 
อีเมล: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. (ให้บริการในวันและเวลาราชการเท่านั้น)