มีใครเคยขับรถยนต์บ้าง? มีใครเคยขับมอเตอไซค์บ้าง? ถ้าเคย คุณต้องเคยมองแผงหน้าปัดของพาหนะเหล่านั้นอย่างแน่นอน เพื่อดูความเร็ว หรือ รอบของเครื่องยนต์ ระดับของน้ำมัน หรือไฟแสดงสถานะต่าง ๆ และหลาย ๆ ท่านอาจจะทราบกันเป็นอย่างดีว่า สำหรับเครื่องบินนั้นก็มีแผงหน้าปัดเช่นเดียวกัน แต่จำนวนและวิธีการใช้งาน แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ผู้ที่จะใช้งานเครื่องบินได้นั้นจะต้องเป็นนักบินที่มีใบอนุญาตซึ่งก็จะมีสองแบบ คือ ใบอนุญาตนักบินที่สามารถขับได้แค่เครื่องบินส่วนตัวขนาดเล็ก และ ใบอนุญาตนักบินที่สามารถขับเครื่องบินขนาดใหญ่ได้ เช่น เครื่องบินโดยสาร ซึ่งการที่จะเข้ามาทำหน้าที่เป็นนักบินได้นั้นก็จะต้องผ่านบททดสอบมากมาย ต้องเรียนอย่างน้อยสองปีกับสถาบันที่สอนการบิน เพราะนักบินจะต้องถูกปลูกฝังในเรื่องของความปลอดภัยมาเป็นอันดับแรก และจะต้องทำความเข้าใจถึงวิธีการใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ มากมาย วันนี้เราจะมาพูดถึงหน้าปัดของเครื่องบิน ที่นักบินทุกคนจะต้องศึกษา เป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่มีในเครื่องบินทุกลำ แต่หน้าตาของอุปกรณ์อาจจะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับผู้ออกแบบและความทันสมัยของเครื่องบินลำนั้น

ภาพ Cockpit หรือ ภายในห้องนักบิน
ที่มา https://pixabay.com/th/ , Hans

Sixpack

          หรือมาตรวัดตัวหลัก ๆ ที่นักบินทุกคนจะต้องเรียนรู้จะมี 6 ตัว  ดังต่อไปนี้คือ

1. Vertical speed indicator (VSI)

เป็นเครื่องวัดอัตราการไต่ หรือ ร่อนลงของเครื่องบิน เช่น ถ้าเข็มชี้เลข 5 ด้านบน ก็จะหมายถึงเครื่องบินทำการไต่ขึ้น และจะเพิ่มระดับความสูงที่ทำการบิน 500 ฟุต ต่อ นาที แต่ถ้าชี้เลข 5 ทางด้านล่างก็จะหมายถึง เครื่องบินจะลดความสูง 500 ฟุต ต่อ นาที

2. Altimeter

เป็นมาตรวัดความสูงที่ทำการของเครื่องบิน ใช้หลักการความกดอากาศในการทำงาน เพราะเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงของความสูงที่ทำการบิน ความกดอากาศก็จะมีการเปลี่ยนแปลงด้วยเช่นกัน โดยจะบอกความสูงในหน่วย ฟุต

3. Heading Indicator (HI)

มีลักษณะคล้ายเข็มทิศแต่จะมิได้ชี้ไปทางทิศเหนือแต่จะชี้ไปยังทิศที่นักบินตั้งค่าไว้ (set) ซึ่งจะเกิดการเพี้ยนขึ้นเรื่อย ๆ นักบินต้องทำการปรับให้ถูกต้องตลอดเวลาที่ทำการบิน

4. Airspeed Indicator (ASI)

เป็นมาตรวัดความเร็วของเครื่องบิน บอกอัตราเร็วของลมที่ผ่านเครื่องบิน ซึ่งก็จะมีค่าเท่ากับความเร็วของเครื่องบินที่เดินทางผ่านอากาศ ใช้หลักการของการเปลี่ยนแปลงความกดอากาศในการทำงาน กล่าวคือ เมื่อเครื่องบินทำการบินด้วยความเร็วที่สูง ระบบกลไกก็จะไปขยับเข็มให้แสดงความเร็วที่สูงขึ้น

5. Turn Coordinator (TC)

เป็นมาตรวัดอัตราการเลี้ยว สำหรับเครื่องบินนั้นการเลี้ยวจะไม่สามารถทำได้โดยเร็วเกินไป เพราะจะส่งผลต่อผู้โดยสาร และในมาตรวัดนี้จะมีอีกอุปกรณ์หนึ่งที่ทำงานร่วมด้วยนั่นคือ Bank Indicator (เป็นลูกกลมโลหะที่กลิ้งในหลอดแก้ว) ซึ่งเป็นมาตรวัดการเอียงของเครื่องบิน

6. Attitude Indicator (AI)

หรือมีอีกชื่อว่า Artificial Horizon (ขอบฟ้าจำลอง) เป็นมาตรวัดแสดงความเอียงและความโคลงของเครื่องบินเทียบกับเส้นขอบฟ้า เพื่อให้นักบินรู้ท่าทางของเครื่องบินได้แม้อยู่ในสภาพอากาศที่มองไม่เห็น

แหล่งที่มา

FlightLearnings.  (no appear).   Flight Instruments.  Retrieved October 2, 2018, from www.flightlearnings.com/flight-instruments-index/