เชื่อว่าคำนี้น่าจะเป็นคำที่คุ้นหูของผู้อ่านอย่างแน่นอน ต้องเป็นระบบอะไรสักอย่างของรถยนต์ หรือเครื่องจักรแน่ ๆ แต่ว่า แล้วความหมายจริง ๆ ของ Hydraulics นี่มันคืออะไรกันนะ!?

ภาพที่ 1 ระบบไฮดรอลิคในรถ Backhoe
ที่มา https://pixabay.com/ , Ricobino

ระบบไฮดรอลิค (Hydraulic) คืออะไร

        ระบบไฮดรอลิค (Hydraulic) เป็นระบบที่มีการส่งถ่ายพลังงานของของไหลที่เป็นตัวขับเคลื่อนในการทำงานในรูปของอัตราการไหลและความดันเปลี่ยนเป็นพลังงานกล โดยผ่านตัวกระทำ เช่น กระบอกสูบ มอเตอร์ไฮดรอลิค ในอุตสาหกรรมและงานก่อสร้างต่าง ๆ นิยมใช้ น้ำมันไฮดรอลิค (Hydraulic Oil) เป็นตัวกลางในการส่งถ่ายพลังงาน เพราะว่าน้ำมันไฮดรอลิคมีคุณสมบัติที่สำคัญ คือ ไม่สามารถยุบตัวได้ ซึ่งทำให้การส่งถ่ายพลังงานมีประสิทธิภาพ

ภาพที่ 2 Landing Gear ของเครื่องบินที่มีการใช้ระบบไฮดรอลิค
ที่มา https://pixabay.com/ , b1-foto

ระบบไฮดรอลิคเบื้องต้น มีส่วนสำคัญหลัก ๆ 3 ส่วน ดังนี้

      1. แหล่งจ่ายพลังงาน

           ทำหน้าที่ส่งถ่ายพลังงานน้ำมันเข้าสู่ระบบ โดยมีมอเตอร์ไฟฟ้า หรือเครื่องยนต์เป็นตัวขับ (Drive)     ปั๊มไฮดรอลิคให้หมุน เพื่อที่จะดูดน้ำมันจากถังพักเข้ามาในตัวเสื้อของปั๊ม แล้วส่งออกไปสู่ระบบไฮดรอลิค ซึ่งจะประกอบไปด้วยอุปกรณ์ต่าง ๆ ดังนี้ ปั๊มไฮดรอลิค, มอเตอร์ไฟฟ้า หรือ เครื่องยนต์ขับ, ถังพักน้ำมัน, ไส้กรองน้ำมัน, ที่ดูระดับน้ำมัน, ฝาเติมน้ำมัน ,ระบบระบายอากาศ และประกบเพรา

2. ระบบควบคุมการทำงาน

           เป็นระบบที่ใช้ควบคุมการทำงานของกระบอกไฮดรอลิค หรือ มอเตอร์ไฮดรอลิคที่ควบคุมทิศทางการไหลของน้ำมันไฮดรอลิค ทำให้กระบอกเคลื่อนที่ เข้า-ออก ได้ เช่น โซลินอยด์วาล์ว และยังควบคุมความดันของน้ำมัน ไฮดรอลิคในระบบ เพื่อจำกัดความดันให้เป็นไปตามต้องการในการใช้งานต่าง ๆ อุปกรณ์ที่ใช้ควบคุมความดัน ได้แก่วาล์วปลดความดัน หรือเรียกอีกชื่อว่า รีลีฟวาล์ว, วาล์วลดความดัน, วาล์วควบคุมลำดับการทำงาน, วาล์วลัดวงจร และสุดท้ายระบบควบคุมการทำงานยังต้องควบคุมปริมาณการไหลของน้ำมันไฮดรอลิคให้เหมาะสม ทำให้สามารถควบคุมความเร็วของอุปกรณ์ทำงานได้ ชึ่งมีอยู่ 2 ซนิด คือ ชนิดปรับช่องทางออก และ ชนิดเปิดออกช่องทางผ่าน

3. อุปกรณ์ทำงาน

           ทำหน้าที่เปลี่ยนแปลงพลังงานจากพลังงานไฮดรอลิคเป็นพลังงานกล เพื่อกระทำต่อภาวะโหลด ส่วนใหญ่อุปกรณ์ทำงานจะมีสองประเภทใหญ่ ๆ คือ กระบอกสูบ จะส่งถ่ายพลังงานในแนวเชิงเส้น และ มอเตอร์ไฮดรอลิค จะส่งถ่ายพลังงานในแนวรัศมี

ภาพที่ 3 รถยนต์ที่มีการใช้งานปั๊มไฮดรอลิค

ที่มา https://pixabay.com/ , StockSnap

       จะเห็นได้ว่าในปัจจุบันนี้ระบบไฮดรอลิคเป็นระบบที่ใช้งานกันอยู่อย่างกว้างขวาง และสิ่งที่ต้องการนำไปใช้ ก็คือ งาน หรือแรง ที่เกิดจากระบบไฮดรอลิค เช่น การเอาแรงจากกระบอกไฮดรอลิคไปกด อัด หรือตัดชิ้นงานและการขับ ดังนั้นหากผู้อ่านมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับส่วนประกอบของระบบไฮดรอลิคก็ทำให้สามารถเข้าใจการทำงานของระบบไฮดรอลิคได้ และใช้งานจากระบบไฮดรอลิคได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แหล่งที่มา

Jeffrey Dalto.  (May 17, 2018).   What is a Hydraulic system? Definition, And Components.  Retrieved September 12, 2018, from https://www.convergencetraining.com/blog/what -is-a-hydraulic-system-definition-design-and-components