....คุณค่าทางโภชนาการของข้าว....
สุนทร ตรีนันทวัน
ข้าวจัดว่าเป็นอาหารที่สำคัญของคนมานานตั้งแต่โบราณแล้ว และรับประทานข้าวกันทั่วโลก โดยเฉพาะในเอเซียรับประทานข้าวกันทั่วไปเรียกได้ว่าเป็นอาหารหลัก ข้าวในโลกนี้มีหลายพันธุ์แตกต่างกันมากมาย
คุณค่าทางโภชนาการของข้าว
ข้าว ประกอบด้วยสารอาหารต่าง ๆ มากมายที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
คาร์โบไฮเดรต ข้าวทุกชนิดมีคาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนประกอบร้อยละ 70-80 ซึ่งเป็นแป้งเกือบทั้งหมด มีน้ำตาลซูโครส (sucrose) และน้ำตาลเดกซ์ทริน (dextrin) เล็กน้อย
โปรตีน มีโปรตีนไม่มาก อยู่ระหว่างร้อยละ 7-8 ในข้าวเจ้า และร้อยละ 11-12 ในข้าวสาลี
ไขมัน ในข้าวกล้องมีปริมาณไขมันสูงกว่าข้าวชนิดอื่นๆ เพราะข้าวกล้องยังมีส่วนของรำข้าวอยู่ แต่เมื่อเทียบกับอาหารชนิดอื่น ๆ แล้ว ข้าวไม่ใช่แหล่งที่อุดมด้วยสารอาหารจำพวกไขมัน
ใยอาหาร ข้าวกล้องและให้ใยอาหารสูงกว่าข้าวขาว โดยทั่วไปข้าวกล้องจะมีสีน้ำตาลอ่อน คนไทยสมัยก่อนใช้วิธีซ้อมหรือตำด้วยมือ จึงเรียกว่า “ข้าวซ้อมมือ” เป็นข้าวกล้องอย่างหนึ่ง มีเยื่อหุ้มเมล็ดสีแดง มีใยอาหาร ไขมันและวิตามินบี 1 มากกว่าข้าวชนิดอื่น
วิตามินและแร่ธาตุ ในข้าวกล้องจะมีวิตามินและแร่ธาตุสูงกว่าข้าวขาว ที่เห็นได้ชัดคือ ธาตุฟอสฟอรัส ธาตุแมกนีเซียม ไนอาซิน และวิตามินบี 1
คุณค่าของข้าวกล้อง
ข้าวกล้องมีสารอาหารครบทุกชนิด องค์ประกอบหลักคือ คาร์โบไฮเดรต เช่นเดียวกับข้าวชนิดอื่น ๆ (ดังตาราง) เมื่อเปรียบเทียบข้าวกล้องกับข้าวขาว พบว่า ข้าวกล้องมีใยอาหารสูงกว่าถึง 3 เท่า ส่วนข้าวขาวนั้นมีการสูญเสียสารอาหารที่มีประโยชน์คือโปรตีน ไขมัน ใยอาหารไประหว่างการขัดสี เหลือแต่คาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนใหญ่ การขัดสียังทำให้สูญเสียวิตามินและเกลือแร่อีกด้วย
คุณค่าทางโภชนาการของข้าวดิบชนิดต่าง ๆ
สารอาหาร |
ปริมาณสารอาหารต่อข้าวดิบ 100 กรัม |
|||
ข้าวขาว |
ข้าวกล้อง |
ข้าวเหนียว |
ข้าวมันปู |
|
พลังงาน (กิโลแคลอรี) |
351 |
347 |
353 |
347 |
โปรตีน (กรัม) |
6.7 |
7.1 |
6.3 |
5.8 |
ไขมัน (กรัม) |
0.8 |
2.0 |
0.6 |
2.9 |
คาร์โบไฮเดรต (กรัม) |
79.4 |
75.1 |
80.4 |
72.5 |
ใยอาหาร (กรัม) |
0.7 |
2.1 |
0.8 |
4.0 |
วิตามิน |
||||
วิตามินบี 1 (มก.) |
0.07 |
0.26 |
0.09 |
0.44 |
วิตามินบี 2 (มก.) |
0.02 |
0.04 |
0.03 |
0.18 |
ในอาซิน (มก.) |
1.79 |
5.40 |
1.82 |
2.14 |
เกลือแร่ |
||||
โซเดียม (มก.) |
79 |
84 |
- |
- |
โพแทสเซียม (มก.) |
121 |
144 |
- |
- |
แคลเซียม (มก.) |
6 |
9 |
7 |
16 |
ฟอสฟอรัส (มก.) |
195 |
267 |
61 |
120 |
แมกนีเซียม (มก.) |
27 |
60 |
- |
- |
เหล็ก (มก.) |
1.2 |
1.3 |
- |
- |
สังกะสี (มก.) |
0.48 |
0.49 |
- |
- |
ทองแดง (มก.) |
0.14 |
0.11 |
- |
- |
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) กระทรวงศึกษาธิการ เป็นหน่วยงานของรัฐที่ไม่แสวงหากำไร ได้จัดทำเว็บไซต์คลังความรู้ SciMath เพื่อส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และเทคโนโลยีทุกระดับการศึกษา โดยเน้นการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นหลัก หากท่านพบว่ามีข้อมูลหรือเนื้อหาใด ๆ ที่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาปรากฏอยู่ในเว็บไซต์ โปรดแจ้งให้ทราบเพื่อดำเนินการแก้ปัญหาดังกล่าวโดยเร็วที่สุด
The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology (IPST), Ministry of Education, a non-profit organization under the Thai government, developed SciMath as a website that provides educational resources in Science, Mathematics and Technology. IPST invites visitors to use its online resources for personal, educational and other non-commercial purpose. If there are any problems, please contact us immediately.
Copyright © 2018 SCIMATH :: คลังความรู้ SciMath. Terms and Conditions. Privacy. , All Rights Reserved.
อีเมล: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. (ให้บริการในวันและเวลาราชการเท่านั้น)