สมาพันธ์โรคเบาหวานนานาชาติ (International Diabetes Federation : IDF) ได้ประมาณการว่าปัจจุบันทั่วโลกมีผู้ป่วยเบาหวาน  382  ล้านคน และคาดว่าในปี  พ.ศ. 2578 จะมีผู้ป่วยเบาหวานเพิ่มขึ้นถึง  592  ล้านคน หรือใน  10  คนจะพบผู้ป่วยเบาหวาน 1 คน  สำหรับประเทศไทยในปี  พ.ศ.  2552  มีผู้ป่วยเบาหวานจำนวน  3.5 ล้านคน และเสียชีวิตจากสาเหตุโรคเบาหวาน เฉลี่ยวันละ  27  คน และคาดว่าในปี  พ.ศ.  2560  ประเทศไทยจะมีผู้ป่วยเบาหวานเพิ่มขึ้นถึง  4.7  ล้านคน    เป็นตัวเลขที่น่าตกตลึง  เพราะความน่ากลัวของโรคเบาหวาน  นำไปสู่โรคร้ายแรง อื่น ๆหรือโรค NCD เป็นโรคที่ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรคแต่เกิดจากวิถีการดำรงชีวิตของเราเอง ตามมาได้อีกหลายโรค     การรณรงค์ให้คนเราตระหนักเกี่ยวกับภัยจากโรคเบาหวานจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง

ที่ร้ายแรงมากยิ่งขึ้นน้ำตาลที่เรียกว่า ฟรุกโตส ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นวายร้ายทำลายสุขภาพของคนเรา  นายแพทย์  สมบูรณ์  รุ่งพรชัย    แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย  ศูนย์ส่งเสริมสุขภาพไวทัลไลฟ์ (Vitallife Wellness Center)  ในเครือโรงพยาบาลบำรุงราษฏร์ ได้กล่าวในบทความเรื่อง สารให้ความหวาน  มหันตภัยทำลายสุขภาพ  ผ่านทางหนังสือพิมพ์เดลินิวส์ วันจันทร์ที่ 11 มกราคม 2559 หน้า 21 ว่า  เราควรเลือกรับประทานน้ำตาลชนิดที่มีประโยชน์  เพราะน้ำตาลแต่ละชนิดนั้นให้ผลไม่เหมือนกัน เช่น

กลูโคส (Glucose)  เป็นน้ำตาลที่ร่างกายสร้างขึ้นเองตามธรรมชาติโดยสังเคราะห์ขึ้นที่ตับ  จากการเปลี่ยนพลังงานจากคาร์โบไฮเดรตที่ได้จากอาหารเช่น ข้าว  ได้กลูโคส  และกลูโคสก็จะถูกดูดซึมเข้าสู่ตับและจะถูกส่งต่อไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย  กลูโคสเป็นสิ่งสำคัญเพราะเป็นแหล่งพลังงานหล่อเลี้ยงเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเซลล์สมอง

ฟรุกโตส (Fructose)  เป็นน้ำตาลอีกประเภทหนึ่งที่พบในผักและผลไม้ เป็นน้ำตาลที่เราเติมเข้าไปในเครื่องดื่ม  เช่น น้ำอัดลม  น้ำผลไม้กล่อง  เป็นต้น ซึ่งแตกต่างจากน้ำตาลกลูโคส เนื่องจาก ฟรุกโตส ไม่ได้สร้างพลังงานให้กับกล้ามเนื้อและสมองเลย  แต่จะส่งตรงไปที่ตับและสะสมเป็นไขมันพอกอยู่ที่ตับ

นอกจากนี้ นายแพทย์  สมบูรณ์  รุ่งพรชัย  ยังได้กล่าวว่า  ฟรุกโตส ยังไประงับการหลั่งของสาร อินซูลิน อีกด้วย จึงทำให้มีความเสี่ยงสูงต่อการเป็นโรคที่เกิดจากการเผาผลาญอาหารที่ผิดปกติ  เช่น โรคความดันสูง  น้ำตาลในเลือดสูง  โรคอ้วนลงพุง  ระดับคอเลสเตอรอลผิดปกติ  ซึ่งนำไปสู่การเกิดโรคหัวใจและโรคเบาหวานตามมาอีกด้วย

น้ำเชื่อมที่มีฟรุกโตสสูง (Hight Fructose Corn Syrup – HFCS) ถูกพัฒนาขึ้นมาในช่วง พ.ศ.  2490  มีราคาถูก  โดยสกัดมาจากข้าวโพด   ซึ่งต่อมาน้ำเชื่อมนี้ก็ได้มีการใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วไป  ในอุตสาหกรรมเครื่องดื่มต่าง ๆ และอาหาร  เนื่องจากมีราคาถูกกว่าน้ำตาลทรายจากอ้อย  น้ำเชื่อมฟรุกโตสนี้ถือว่าเป็นมหันตภัยของความหวานอันดับแรก ๆ ที่เราควรหลีกเลี่ยง

เครื่องดื่มต่าง ๆ ที่จำหน่ายทั่วไปนั้น  กำลังกัดกร่อนสุขภาพของคนไทย  เพราะความหวานจากน้ำตาลที่เป็นส่วนผสมอยู่ในเครื่องดื่ม  เช่น ชาเขียวพร้อมดื่มในขวดหนึ่งมีน้ำตาลอยู่ถึง  12  ช้อนชา ในขณะที่องค์การอนามัยโลกให้ค่าบริโภคน้ำตาลของร่างกายที่เหมาะสมคือ  6  ช้อนชาหรือ  24  กรัมต่อวันเท่านั้นเอง

ปัจจุบันอุตสาหกรรมเครื่องดื่มต่าง ๆ เป็นที่นิยมของผู้บริโภคมาก  อุตสาหกรรมเหล่านี้จึงหันมาใช้ ฟรุกโตสไซรัป (Fructose Syrup)  ที่เราเรียกว่า  น้ำเชื่อมฟรุกโตส หรือ น้ำเชื่อมข้าวโพด เพราะให้ความหวานกว่าน้ำตาลทรายถึง  6  เท่า และอยู่ในรูปของเหลวจัดเก็บได้ง่าย  และราคาถูกกว่าน้ำตาลทราย  ประหยัดค่าขนส่ง  ทำให้ลดต้นทุนการผลิตได้  ทุกวันนี้น้ำเชื่อมฟรุกโตสจึงถูกนำไปใช้แทนน้ำตาลในอุตสาหกรรมอาหาร ใช้เป็นส่วนประกอบอาหารแทบทุกชนิด  ตั้งแต่เครื่องดื่ม  ขนมขบเคี้ยว  คุกกี้  ไอสครีม ฯลฯ

การบริโภคน้ำเชื่อมฟรุกโตสในปริมาณที่สูงถึงร้อยละ  42 – 55  แสดงให้เห็นถึงปัญหาด้านสุขภาพเนื่องจากการบริโภคฟรุคโตสเป็นการทำลายระบบการทำงานของตับ และไประงับ ฮอร์โมนอิ่ม (Leptin hormone) ทำให้กินไม่รู้จักอิ่มและกินเกินความต้องการ และจากผลการวิจัยของสหรัฐอเมริกาพบว่า น้ำเชื่อมฟรุคโตสสูงเป็นพิษต่อร่างกายและสามารถทำลายระบบลำไส้ได้ด้วย

ดร. เนตรนภิส วัฒนสุชาติ   นักโภชนาการ สถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ในฐานะนักวิชาการทำงานในเครือข่ายเด็กไทยไม่กินหวาน  ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)  กล่าวว่า ฟรุกโตส เมื่อเข้าสู่กระแสเลือดส่วนใหญ่จะพุ่งตรงไปที่ตับ และนำไปสู่ภาวะไขมันพอกตับ ในวันหนึ่งถ้าเราบริโภคฟรุกโตสเกิน  6  ช้อนชาอยู่เป็นประจำ  ฟรุกโตสจะเปลี่ยนเป็นไตรกลีเซอร์ไรด์  คือไขมันสะสมอยู่ในกระแสเลือด  ซึ่งเป็นสาเหตุให้มีการสะสมไขมันในตับและบริเวณพุง  กลายเป็นโรคอ้วนตามมาด้วย

นายแพทย์ สันต์  ใจยอดศิลป์ ซึ่งเคยเป็นแพทย์ผ่าตัดหัวใจ อยู่  20  ปี เป็นแพทย์ผ่าตัดหัวใจที่ Greelane Hospital , Ackland , New Zealand   เป็นแพทย์ผ่าตัดหัวใจที่  Brigham & Women’s Hospital  เป็นโรงพยาบาลในเครือ Harvard  ที่เมือง บอสตัน  สหรัฐอเมริกา   เป็นแพทย์ผ่าตัดหัวใจที่โรงพยาบาลราชวิถี  กรุงเทพฯ   เป็นกรรมการสมาคมแพทย์โรคหัวใจแห่งประเทศไทย อยู่หลายสมัย และเคยทำงานบริหารเป็นผู้อำนวยการโรงพยาบาลพญาไท 2 อยู่เป็นเวลา 6 ปี ฯลฯ ยังได้อธิบายเรื่องนี้ว่า ฟรุกโตสที่เหลือใช้จะถูกนำไปเก็บที่ตับในรูปของไขมัน  ถ้ามีมาก ๆ ก็จะเกิดภาวะไขมันแทรกตับ ถ้าแทรกมาก ๆ เซลล์ตับก็จะแตกเสียหายเป็นตับอักเสบ  ตับก็จะพยายามซ่อมด้วยการแทรกพังผืดเข้าทำให้กลายเป็นตับแข็ง  และภาวะตับแข็งนี้จะนำไปสู่การเป็นมะเร็งตับได้  การบริโภคน้ำเชื่อมฟรุกโตสมากเกินไปก็ทำให้เกิดผลเสียได้

ทันตแพทย์ หญิง  ปิยดา  ประเสริฐสม ทันตแพทย์เชี่ยวชาญ  ผู้จัดการเครือข่ายเด็กไทยไม่กินหวาน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้กล่าว  ฟรุกโตสทำให้คนอิ่มไม่เป็น  เช่นเวลาหิว น้ำตาลในกระแสเลือดจะลด  สมองก็จะบอกว่าขาดอาหารแล้ว และเมื่อกินจนอิ่ม  น้ำตาลในกระแสเลือด จะเริ่มขึ้นเป็นปกติ จึงส่งสัญญาณไปที่สมองว่าอิ่มแล้ว  ฮอร์โมนหิว (Ghrelin hormone)  ก็จะหยุดหลั่ง เราจะกินน้อยลง  แต่สำหรับฟรุกโตสไม่เกิดกลไกนี้  เพราะย่อยไม่ได้ในลำไส้ปกติ  ร่างกายจึงนำไปเก็บไว้ที่ตับ     น้ำตาลในกระแสเลือดจึงขึ้นช้ามาก   เราก็กินอาหารเข้าไปมากและบ่อย      นั่นคือฟรุกโตสทำให้เราอร่อยแต่ไม่อิ่ม

ความหวานของน้ำตาลฟรุกโตสคือความล้ำสมัยในอุตสาหกรรมอาหาร  แต่มีผลกระทบต่อสุขภาพของคนเรามากมายตามมา  เมื่อเลี่ยงได้ก็ควรจะเลี่ยงหรือดื่มเครื่องดื่มแต่น้อย ๆ เพื่อสุขภาพของเรา ครับ

………………………

สุนทร   ตรีนันทวัน

strin@ipst.ac.th

ข้อมูลอ้างอิง

1. สารให้ความหวาน  มหันตภัยทำลายสุขภาพ    หนังสือพิมพ์เดลินิวส์  วันจันทร์ที่  11  มกราคม  พ.ศ. 2559  หน้า   21

2. ข้องใจเรื่องน้ำตาลฟรุกโตส (Fructose)     (Online)   เข้าถึงได้จาก   http://visitdrsant.blogspot.com/

2015/06/fructose.html     สืบค้น    11/01/2559

3. ฟรุกโตส  หวานทันสมัย สารภัยในชาเขียวพร้อมดื่ม     (Online)          เข้าถึงได้จาก   http://www.

dailynews.co.th/article/309463        สืบค้น      24/01/2559

4. มหันตภัยจากความหวาน  อาจทำลายระบบลำไส้    (Online)   http://m.prachachat.net/news_detail.

php?newsid=1451965584      สืบค้น    24/01/2559

5. กลูโคส  ฟรุกโตส  ซูโครส  ใครแสบที่สุด     (Online)    เข้าถึงได้จาก    http://blog.fitforfun.com/

2015/1596          สืบค้น      24/01/2559

6. ฟรุกโตส   หวานทันสมัย  สารพัดภัยในเครื่องดื่ม    (Online)    เข้าถึงได้จากhttp://healthinfo.in.th/

hiso5/healhy/news.php?names=13&news_id=7317    สืบค้น     24/01/2559