135 / 284
จากนั้นครูอาจให้นักเรียนตอบคำ�ถามในหนังสือเรียน เพื่อตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียนที่
ได้เรียนรู้มา ซึ่งมีแนวคำ�ตอบ ดังนี้
เอนไซม์ช่วยลดพลังงานกระตุ้นได้อย่างไร
การทำ�งานของเอนไซม์เกิดจากการที่สารตั้งต้นเข้ามาจับที่บริเวณเร่ง ทำ�ให้มีโครงสร้าง
และสภาวะเหมาะสมที่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงพันธะเคมีของสารตั้งต้นได้เป็น
สารผลิตภัณฑ์ ดังนั้นการทำ�งานของเอนไซม์จึงสามารถลดพลังงานกระตุ้นของปฏิกิริยา
ลงได้
ในขณะเกิดปฏิกิริยาเคมีสารตั้งต้นจะเปลี่ยนไปเป็นสารผลิตภัณฑ์ หลังเกิดปฏิกิริยา
เอนไซม์จะมีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่
หลังเกิดปฏิกิริยา โครงสร้างของเอนไซม์ไม่มีการเปลี่ยนแปลง และยังสามารถกลับมาเร่ง
ปฏิกิริยาได้ใหม่
หากอัตราการเกิดปฏิกิริยาถึงระดับคงที่ เนื่องจากเอนไซม์ถึงจุดอิ่มตัวแล้วนั้น ในเซลล์
ของสิ่งมีชีวิตจะมีวิธีใดที่จะสามารถทำ�ให้อัตราการเกิดปฏิกิริยาเพิ่มขึ้นได้
ในกรณีนี้ เอนไซม์เป็นปัจจัยจำ�กัด การที่จะทำ�ให้อัตราการเกิดปฏิกิริยาเพิ่มขึ้นได้ คือ
ต้องเพิ่มปริมาณของเอนไซม์ ซึ่งในเซลล์ของสิ่งมีชีวิตนั้นก็มีกลไกในการควบคุม
การสังเคราะห์เอนไซม์ โดยหากเซลล์ต้องการให้อัตราการเกิดปฏิกิริยาเพิ่มขึ้น ก็จะมี
การควบคุมให้มีการสังเคราะห์เอนไซม์เพิ่มขึ้นได้
เฉลยตรวจสอบความเข้าใจ
นอกจากนี้ครูอธิบายเพิ่มเติมให้นักเรียนเข้าใจเกี่ยวกับโคเอนไซม์และโคแฟกเตอร์ ซึ่งมี
ความจำ�เป็นต่อการทำ�งานของเอนไซม์บางชนิดจากรูป 2.43 รวมถึงการยับยั้งการทำ�งานของเอนไซม์
บางชนิดด้วยตัวยับยั้งเอนไซม์ โดยครูอาจให้นักเรียนศึกษาการทำ�งานของตัวยับยั้งเอนไซม์จาก
รูป 2.44 แล้วให้นักเรียนให้เหตุผลว่า
ตัวยับยั้งเอนไซม์แต่ละแบบมีผลต่อการทำ�งานของเอนไซม์
อย่างไร เพราะเหตุใดจึงทำ�ให้ไม่เกิดปฏิกิริยาขึ้น
แล้วตอบคำ�ถามในหนังสือเรียน ซึ่งมีแนว
ในการตอบ ดังนี้
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 2 | เคมีที่เป็นพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต
ชีววิทยา เล่ม 1
123