45 / 194
เขียนกราฟแสดงความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณปัสสาวะกับเวลาหลังจากดื่มน้ำ�
สำ�หรับกราฟแสดงความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณปัสสาวะกับเวลา เขียนได้ดังนี้
จากกราฟที่ได้นักเรียนจะอธิบายเชื่อมโยงเกี่ยวกับการรักษาดุลยภาพของของเหลว
ในร่างกายอย่างไร โดยกล่าวถึงบทบาทของไฮโพทาลามัส ADH ไต และหน่วยไต
เมื่อร่างกายมีปริมาณน้ำ�มากหรือปริมาณน้ำ�ในเลือดเพิ่มขึ้น ความเข้มข้นของเลือด
จะลดลง ทำ�ให้ลดการกระตุ้นของสมองส่วนไฮโพทาลามัสซึ่งควบคุมสมดุลของ
ของเหลวในร่างกายส่งผลให้ต่อมใต้สมองส่วนหลังหลั่ง ADH น้อยลง เซลล์ที่ท่อ
หน่วยไตและท่อรวมจึงลดการดูดกลับน้ำ�เข้าสู่หลอดเลือด ร่างกายจึงขับของเหลว
ออกมาในรูปของปัสสาวะปริมาณมากและเจือจางในนาทีที่ 60 และ 90 และเมื่อ
เวลาผ่านไปปริมาณปัสสาวะจะลดลงจนปกติ เนื่องจากร่างกายรักษาดุลยภาพของ
ของเหลวในร่างกายได้เป็นปกติแล้ว
หลังจากนักเรียนทำ�กิจกรรม 2.1 แล้ว ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย และสรุปเกี่ยวกับกลไกการ
รักษาดุลยภาพของน้ำ�ในร่างกาย โดยใช้รูป 2.6 กลไกการรักษาดุลยภาพของน้ำ�ในร่างกาย ในหนังสือ
เรียนประกอบการอภิปราย โดยเน้นให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของการทำ�งานของสมองส่วนไฮโพทาลามัส
และ ADH เซลล์ที่ท่อหน่วยไตและท่อรวม แล้วให้นักเรียนตอบคำ�ถามตรวจสอบความเข้าใจในหนังสือ
เรียน
200
160
120
80
40
30
0
60 90 120 150 180 210
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 2 | การรักษาดุลยภาพของร่างกายมนุษย์
31
วิทยาศาสตร์ชีวภาพ