23 / 254
13.1 การย่อยอาหารของสัตว์
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเปรียบเทียบโครงสร้างและกระบวนการย่อยอาหารของสัตว์ที่ไม่มี
ทางเดินอาหาร สัตว์ที่มีทางเดินอาหารแบบไม่สมบูรณ์และสัตว์ที่มีทางเดินอาหารแบบสมบูรณ์
2. อธิบายการย่อยอาหารภายนอกเซลล์และภายในเซลล์
3. สังเกต อธิบาย การกินอาหารของไฮดรา และพลานาเรีย
ครูใช้คำ�ถามเพิ่มเติมเพื่อนำ�เข้าสู่หัวข้อการย่อยอาหารของสัตว์ ดังนี้
สิ่งมีชีวิตสามารถย่อยอาหารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่เป็นโมเลกุลขนาดเล็กด้วยวิธีการอย่างไร
สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดมีวิธีการเปลี่ยนแปลงสารอาหารโมเลกุลขนาดใหญ่เป็นโมเลกุล
ขนาดเล็กเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
สัตว์ที่ไม่มีทางเดินอาหาร
ครูให้นักเรียนศึกษารูป 13.3 เพื่อให้นักเรียนสรุปได้ว่า ฟองน้ำ�เป็นสัตว์ที่ไม่มีทางเดินอาหาร แต่
มีช่องน้ำ�เข้าและช่องน้ำ�ออก มีโคเอโนไซต์และอะมีโบไซต์ทำ�หน้าที่ย่อยอาหารซึ่งเกิดขึ้นภายในเซลล์
จากนั้นครูให้นักเรียนตอบคำ�ถามในหนังสือเรียน ซึ่งมีแนวคำ�ตอบดังนี้
การย่อยอาหารของฟองน้ำ�เหมือนหรือแตกต่างกับอะมีบา และพารามีเซียม อย่างไร
เหมือนกัน คือ มีการย่อยอาหารภายในเซลล์
ครูอาจเพิ่มเติมความรู้ว่าฟองน้ำ�มีช่องน้ำ�เข้าทางด้านข้าง อาหารที่มากับน้ำ�จะถูกนำ�เข้าสู่เซลล์
ไม่มีการย่อยอาหารในช่องลำ�ตัว เพราะถ้าเซลล์ของฟองน้ำ�ปล่อยเอนไซม์ออกมาย่อยอาหารใน
ช่องลำ�ตัว เอนไซม์จะถูกกระแสน้ำ�ที่เข้าและออกพัดพาออกไปทางช่องน้ำ�ออก
สัตว์ที่มีทางเดินอาหารแบบไม่สมบูรณ์ และสัตว์ที่มีทางเดินอาหารแบบสมบูรณ์
ครูให้นักเรียนเปรียบเทียบรูป 13.4 กับ 13.8 เพื่อให้นักเรียนสรุปได้ว่า สัตว์ที่มีทางเดินอาหาร
ที่มีช่องเปิดทางเดียว จัดเป็นสัตว์ที่มีทางเดินอาหารแบบไม่สมบูรณ์ ส่วนสัตว์ที่มีทางเดินอาหารที่มีช่อง
เปิด 2 ทาง คือ มีปากและทวารหนัก จัดเป็นสัตว์ที่มีทางเดินอาหารแบบสมบูรณ์ จากนั้นครูให้นักเรียน
ทำ�กิจกรรม 13.1
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 13 | ระบบย่อยอาหาร
ชีววิทยา เล่ม 4
11