218 / 284
ซึ่งก็คือการเกิดวิวัฒนาการนั่นเอง แต่หลักฐานจากซากดึกดำ�บรรพ์เพียงอย่างเดียว อาจไม่
เพียงพอที่จะให้ข้อมูล เพราะซากดึกดำ�บรรพ์ที่ค้นพบมักไม่ครบสมบูรณ์ อาจเกิดจากการ
ถูกทำ�ลายจากปรากฏการณ์ธรรมชาติ หรือยังไม่ถูกค้นพบ และมีสิ่งมีชีวิตอีกหลายชนิดที่
ไม่มีโอกาสเกิดซากดึกดำ�บรรพ์ได้
ครูอาจชี้แจงเพิ่มเติมว่า ด้วยเหตุผลดังกล่าวจึงต้องมีหลักฐานจากประจักษ์พยานอื่น ๆ อีกที่
สนับสนุนการเกิดวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต
7.1.2 กายวิภาคเปรียบเทียบ
ครูอาจให้นักเรียนพิจารณาหลักฐานกายวิภาคเปรียบเทียบจากรูป 7.5 ในหนังสือเรียน โดย
แนะนำ�ให้นักเรียนเปรียบเทียบกระดูกรยางค์คู่หน้า แล้วให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายโดยใช้คำ�ถามดังนี้
โครงสร้างของรยางค์คู่หน้าของสัตว์เหล่านี้มีความคล้ายกันอย่างไร
ความคล้ายกันของกระดูกรยางค์จะบอกถึงความสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการหรือไม่ อย่างไร
จากการศึกษาและอภิปรายร่วมกันนักเรียนควรจะสรุปได้ว่า โครงสร้างของรยางค์คู่หน้าของ
สัตว์ต่าง ๆ นี้มีองค์ประกอบของกระดูกแต่ละส่วนคล้ายกัน แต่อาจเปลี่ยนแปลงรูปร่าง ขนาด และ
จำ�นวน เพื่อให้สัมพันธ์กับการทำ�หน้าที่และการดำ�รงชีวิตในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน จึงเป็น
หลักฐานสนับสนุนว่าสัตว์มีกระดูกสันหลังเหล่านี้มีวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษร่วมกัน จากนั้นครู
สรุปเกี่ยวกับโครงสร้างกำ�เนิดเดียวกันและอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับโครงสร้างกำ�เนิดต่างกัน โดย
สิ่งมีชีวิตที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกันทางวิวัฒนาการจะมีโครงสร้างต่างๆที่เป็นโครงสร้างกำ�เนิดเดียวกัน
7.1.3 วิทยาเอ็มบริโอ
ครูอาจให้นักเรียนศึกษาภาพแสดงพัฒนาการของเอ็มบริโอของสัตว์มีกระดูกสันหลังบางชนิด
จากรูป 7.7 ในหนังสือเรียน โดยแนะนำ�ให้นักเรียนพิจารณาเปรียบเทียบถุงคอหอยและหางในระยะ
พัฒนาช่วงต่าง ๆ จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย โดยอาจใช้คำ�ถามดังนี้
พัฒนาการของเอ็มบริโอของสัตว์มีกระดูกสันหลังดังภาพ มีลักษณะที่เหมือนหรือแตกต่าง
กันอย่างไร
การเจริญเติบโตในระยะใดที่มีความคล้ายกัน
รูปร่างของเอ็มบริโอของมนุษย์ระยะปลายคล้ายกับสัตว์ชนิดใดมากที่สุด
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 7 | วิวัฒนาการ
ชีววิทยา เล่ม 2
206