210 / 284
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูอาจนำ�เข้าสู่บทเรียนโดยให้นักเรียนดูภาพซากดึกดำ�บรรพ์ต่างๆ เช่น โครงกระดูกไดโนเสาร์
หรืออาจใช้ข่าวหรือคลิปวีดิทัศน์เกี่ยวกับการขุดค้นพบซากดึกดำ�บรรพ์ หรืออาจนำ�นักเรียนไปยังแหล่ง
เรียนรู้เกี่ยวกับซากดึกดำ�บรรพ์ในท้องถิ่น เพื่อกระตุ้นให้นักเรียนเกิดความสงสัยและอยากเรียนรู้
ต่อไป โดยอาจใช้ตัวอย่างคำ�ถามเพื่อให้นักเรียนอภิปราย ดังนี้
ซากดึกดำ�บรรพ์ของสิ่งมีชีวิตที่นักเรียนเห็นมีลักษณะอย่างไร และมีโครงสร้างใดคล้ายกับ
สิ่งมีชีวิตในปัจจุบัน เป็นไปได้หรือไม่ว่ามีการเปลี่ยนแปลงของสิ่งมีชีวิตจากอดีตจนถึง
ปัจจุบัน
หรือครูอาจใช้รูปซากดึกดำ�บรรพ์ของอาร์คีออพเทอริกซ์ (
Archaeopteryx
) จากภาพนำ�บทใน
หนังสือเรียน โดยอาจใช้คำ�ถามเพื่อนำ�เข้าสู่การอภิปราย ดังนี้
ซากดึกดำ�บรรพ์ของอาร์คีออพเทอริกซ์นี้มีโครงสร้างใดคล้ายกับสิ่งมีชีวิตใดในปัจจุบัน
- มีร่องรอยที่ชัดเจนของการมีขนแบบขนนก (feather) ที่บริเวณปีกและหางซึ่งคล้ายกับ
สัตว์ปีกในปัจจุบัน
- มีร่องรอยของกระดูกหางยาว ฟันขนาดเล็ก ขามีเกล็ดซึ่งคล้ายกับสัตว์เลื้อยคลานใน
ปัจจุบัน
จากหลักฐานซากดึกดำ�บรรพ์ของอาร์คีออพเทอริกซ์นี้เป็นไปได้หรือไม่ว่าสัตว์เลื้อยคลาน
และนกในปัจจุบันจะมีบรรพบุรุษร่วมกัน เพราะเหตุใด
อาจเป็นไปได้ว่าสัตว์เลื้อยคลานและนกมีบรรพบุรุษร่วมกัน เนื่องจากอาร์คีออพเทอริกซ์มี
ลักษณะบางอย่างคล้ายนก เช่น การมีขนแบบขนนกที่บริเวณปีกและหาง ในขณะเดียวกัน
ก็มีลักษณะบางอย่างคล้ายสัตว์เลื้อยคลาน เช่น ขามีเกล็ด ฟันขนาดเล็ก กระดูกหางยาว แต่
ทั้งคู่ต่างมีวิวัฒนาการของตนเอง จนกระทั่งปัจจุบันมีลักษณะที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน
จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายโดยใช้ความรู้จากประสบการณ์เดิม ครูรวบรวมคำ�ตอบของ
นักเรียนไว้ก่อนเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษารายละเอียดของเนื้อหาในหนังสือเรียน หลังจากนั้นจึงให้
นักเรียนกลับมาตรวจสอบว่าคำ�ตอบของนักเรียนถูกต้องหรือไม่
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 7 | วิวัฒนาการ
ชีววิทยา เล่ม 2
198