90 / 284
7.2 จากข้อมูลดังกล่าวนี้เพียงพอต่อการออกแบบการทดลองเพื่อขยายพันธุ์ไส้เดือนดิน
หรือไม่ ถ้าไม่เพียงพอ นักเรียนคิดว่ายังขาดข้อมูลด้านใดบ้างที่ใช้ประกอบการ
ออกแบบการทดลอง
ข้อมูลที่กล่าวมาไม่เพียงพอต่อการออกแบบการทดลองเพื่อการขยายพันธุ์ไส้เดือนดิน
ควรเพิ่มข้อมูลต่อไปนี้
1. สายพันธุ์ และวัฏจักรชีวิตของไส้เดือนดินที่จะเลี้ยง
2. วิธีการให้อาหาร ปริมาณ และระยะเวลาในการให้อาหาร
3. การเก็บผลผลิต และผลิตภัณฑ์ของไส้เดือนดิน
7.3 มีตัวแปรต้น ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุมใดบ้างที่เกี่ยวข้องกับการทดลอง
คำ�ตอบข้อนี้ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล เนื่องจากในกรณีที่จะระบุตัวแปรต้น ตัวแปรตาม
และตัวแปรควบคุมได้นั้น ให้ขึ้นอยู่กับการตั้งสมมติฐานของการทดลอง ซึ่งอาจมีหลาย
สมมติฐานได้
8. ถึงแม้ว่าในปัจจุบันมีทางเลือกอื่น ๆ ในการเรียนการสอนและการวิจัยเกี่ยวกับสัตว์ที่ไม่
จำ�เป็นต้องใช้สัตว์ทดลองแล้ว เพราะเหตุใดจึงพบว่ายังคงมีการทดลองลักษณะดังกล่าวใน
สัตว์อยู่อีก
เนื่องจากการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับการทำ�งานของอวัยวะในระบบต่าง ๆ ที่มีความสัมพันธ์
กันและมีการทำ�งานประสานกัน ไม่สามารถทำ�การทดลองในหลอดทดลองได้ จึงมีความ
จำ�เป็นที่ต้องทำ�การทดลองในสัตว์ทดลอง เนื่องจากการทดลองในสภาพภายนอกร่างกาย
กับสภาพภายในร่างกายสิ่งมีชีวิตมีปัจจัยแวดล้อมต่างกัน เช่น ในร่างกายจะมีการทำ�งาน
ของระบบอวัยวะต่าง ๆ เพื่อรักษาสมดุลของร่างกาย เช่น การควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย
ความเป็นกรด-เบสในเลือด เป็นต้น เพราะฉะนั้นการทดลองบางอย่างภายนอกร่างกาย
เป็นการทดลองแยกส่วน ๆ ตามเป้าประสงค์เฉพาะโดยไม่ได้คำ�นึงถึงการทำ�งานประสาน
กันของระบบที่เกี่ยวข้อง
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 1 | การศึกษาชีววิทยา
ชีววิทยา เล่ม 1
78