129 / 254
ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความดันเลือดมีอะไรบ้าง
ปัจจัยที่มีผลทำ�ให้ความดันเลือดสูง ได้แก่
- อายุ เพศ น้ำ�หนัก สภาพร่างกาย และกิจกรรมที่ทำ�
- ความยืดหยุ่นของผนังหลอดเลือด ผู้สูงอายุมักมีความยืดหยุ่นของผนังหลอดเลือด
น้อยลงทำ�ให้มีแรงต้านทานสูงขึ้น
- การสะสมของคอเลสเตอรอลในผนังหลอดเลือด ถ้ามีมากจะทำ�ให้ช่องทางที่เลือดจะไหล
ไปได้แคบลง
- อารมณ์เครียด ตกใจ โกรธ มีผลต่อการเต้นของหัวใจซึ่งส่งผลต่อความดันเลือด
- สารเคมีต่าง ๆ ที่มีผลต่อการกระตุ้นการทำ�งานของหัวใจ
- ขนาดของร่างกาย เช่น คนที่มีร่างกายขนาดใหญ่ความดันเลือดจะสูงกว่าคนที่มีร่างกาย
ขนาดเล็ก
นอกจากครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับความดันเลือด ครูควรให้นักเรียนตระหนักถึง
ความสำ�คัญของการดูแลสุขภาพของนักเรียนและของคนในครอบครัว เพื่อให้ทราบถึงแนวทางในการ
ปฏิบัติตนในชีวิตประจำ�วันในการหลีกเลี่ยงการมีความดันเลือดสูงที่มาจากปัจจัยต่างๆ เช่น การเลือก
รับประทานอาหาร หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูงและอาหารที่มีรสเค็มจัด การควบคุมอารมณ์ เป็นต้น
ครูกระตุ้นให้นักเรียนอภิปรายในประเด็น ดังนี้
- การไหลของเลือดในหลอดเลือดเวนไหลต้านกับแรงโน้มถ่วงของโลก และความดันใน
หลอดเลือดเวนมีน้อย หลอดเลือดเวนมีโครงสร้างอย่างไร จึงสามารถลำ�เลียงเลือดเข้าสู่
หัวใจได้โดยเลือดไม่ไหลย้อนกลับ
หลังจากนั้นครูให้นักเรียนทำ�กิจกรรม 15.3 เพื่อศึกษาทิศทางการไหลของเลือดใน
หลอดเลือดเวน
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 15 | ระบบหมุนเวียนเลือดและระบบน้ำ�เหลือง
ชีววิทยา เล่ม 4
117