คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ โลก 2. สมดุลพลังงานของโลกกับการเปลี่ยนแปลง ภูมิอากาศโลก 3. แนวปฏิบัติในการลดกิจกรรมของมนุษย์ ที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป 2. การลงความเห็นจากข้อมูล ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 1. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ 2. การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา 3. ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. การใช้วิจารณญาณ 2. ความเชื่อมั่นต่อหลักฐาน 3. ความใจกว้าง 4. การยอมรับความเห็นต่าง 5. การเห็นคุณค่าทางวิทยาศาสตร์ 1. นำ�เข้าสู่บทเรียน โดยใช้เหตุการณ์ สถานการณ์ หรือข่าว เช่น ภัยแล้ง น้ำ�ท่วม ไฟป่า การละลายน้ำ�แข็งขั้วโลก แล้วร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับ การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ โดยใช้คำ�ถามดังตัวอย่างต่อไปนี้ - การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม เช่น ภัยแล้ง น้ำ�ท่วม เป็นผลมจาก สาเหตุใดบ้าง - ภาวะโลกร้อนเกิดขึ้นจากสาเหตุใด และมีผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อมอย่างไร 2. ร่วมกันทำ�กิจกรรมเป็นกลุ่ม โดยปฏิบัติดังนี้ 2.1 สืบค้นข้อมูล วิเคราะห์ และอภิปรายเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อ การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก โดยมีประเด็นสำ�คัญดังนี้ - ลักษณะการโคจรและการหมุนของโลก ได้แก่ การเปลี่ยนแปลง ความรีของวงโคจรโลกรอบดวงอาทิตย์ การหมุนควงของ แกนหมุนของโลก และการเปลี่ยนแปลงมุมเอียงของแกนหมุน ของโลก - ชนิดและปริมาณของแก๊สเรือนกระจก ละอองลอย และเมฆ - ลักษณะการเปลี่ยนแปลงพื้นผิว 2.2 เชื่อมโยงความรู้เรื่องสมดุลพลังงานของโลกกับการเปลี่ยนแปลง ภูมิอากาศโลก โดยใช้ประเด็นคำ�ถามดังตัวอย่างต่อไปนี้ - ขณะที่อุณหภูมิอากาศของโลกเกิดการเปลี่ยนแปลง กระบวนการรับ และปลดปล่อยพลังงานของโลกยังคงสมดุลกันหรือไม่ อย่างไร 2.3 ยกตัวอย่างข่าว เหตุการณ์ และวิเคราะห์ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก เช่น การละลายของธารน้ำ�แข็ง ที่ส่งผลให้น้ำ�ทะเลมีระดับความสูงเพิ่มขึ้น จากนั้นนำ�เสนอผลงาน ด้านความรู้ ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก สมดุลพลังงานของโลกกับการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ โลก และแนวปฏิบัติ ในการลดกิจกรรมของ มนุษย์ที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก จากผลงานและการตอบคำ�ถามระหว่างการนำ�เสนอ ผลงาน การร่วมอภิปรายเพื่อสรุป และแบบฝึกหัด หรือแบบทดสอบ ด้านทักษะ 1. การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป จากการแปล ความหมายสัญลักษณ์และระบุลักษณะลมฟ้าอากาศ 2. การลงความเห็นจากข้อมูล จากการวิเคราะห์ข่าว และเหตุการณ์ ที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลง ภูมิอากาศโลก 3. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ จาก การสืบค้นข้อมูล และการนำ�เสนอผลงาน 4. การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา จาก การวิเคราะห์และอภิปรายข่าว และเหตุการณ์ ที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศของโลก 5. ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� จากการแบ่ งหน้าที่ และความรับผิดชอบใน การทำ�งานกลุ่ม ผลการเรียนรู้ 10. อธิบายปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศของโลก พร้อมยกตัวอย่างข้อมูลสนับสนุน 11. วิเคราะห์ และอภิปรายเหตุการณ์ที่เป็นผลจากการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศของโลก และนำ�เสนอแนวปฏิบัติของมนุษย์ที่มีส่วนช่วยในการชะลอ การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก 103