คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาเคมี ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. วิวัฒนาการของตารางธาตุ 2. การระบุหมู่และคาบของธาตุในตารางธาตุ 3. การจัดกลุ่มธาตุในตารางธาตุตามสมบัติ บางประการ ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การจำ�แนกประเภท 2. การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป 3. การสร้างแบบจำ�ลอง ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� ด้านจิตวิทยาศาสตร์ - 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนโดยอภิปรายร่วมกันและอาจใช้คำ�ถามว่า สามารถจัดธาตุ เป็นหมวดหมู่ได้อย่างไร 2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาเกี่ยวกับวิวัฒนาการของตารางธาตุ จากแนวคิด ของนักวิทยาศาสตร์ยุคต่าง ๆ ตั้งแต่ จอห์น นิวแลนด์ มาจนถึงตารางธาตุ ในยุคปัจจุบัน 3. อภิปรายร่วมกันเพื่อสรุปความรู้เกี่ยวกับวิวัฒนาการของตารางธาตุ จากนั้น ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเขียนสรุปความรู้ในรูปผังมโนทัศน์ หรือ Timeline 4. ให้นักเรียนศึกษาลักษณะของตารางธาตุปัจจุบันเพิ่มเติมจากนั้นร่วมกัน อภิปรายว่าจนได้ข้อสรุปว่า - ตารางธาตุในปัจจุบันแบ่งออกเป็น 7 แถวในแนวนอนซึ่งเรียกว่าคาบ และ 18 แถวในแนวตั้งซึ่งเรียกว่าหมู่ โดยอาจแบ่งหมู่เป็นระบบ A และ B หรือระบบหมู่ 1 ถึง 18 ซึ่งบางหมู่มีชื่อเรียกเฉพาะ - ถ้าใช้สมบัติการนำ�ไฟฟ้าเป็นเกณฑ์ สามารถแบ่งธาตุออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ โลหะ กึ่งโลหะ และอโลหะ - ถ้าใช้การจัดเรียงอิเล็กตรอนตามระดับพลังงานย่อยเป็นเกณฑ์ สามารถแบ่งธาตุออกได้เป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ s p d และ f จากนั้นให้ความรู้เพิ่มเติมว่าธาตุในกลุ่ม s และ p จัดเป็น กลุ่มธาตุเรพรีเซนเททีฟหรือธาตุหมู่หลัก ส่วนธาตุในกลุ่ม d และ f จัดเป็นกลุ่มธาตุแทรนซิชัน 5. อภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างการจัดเรียงอิเล็กตรอน ของธาตุกับตำ�แหน่งของธาตุในตารางธาตุ 6. ให้นักเรียนสรุปบทเรียนเกี่ยวกับวิวัฒนาการของตารางธาตุ การระบุหมู่ และคาบของธาตุในตารางธาตุ และการจัดกลุ่มธาตุในตารางธาตุตามสมบัติ บางประการ แล้วให้นักเรียนทำ�แบบฝึกหัดเพื่อทบทวนความรู้ ด้านความรู้ วิวัฒนาการของตารางธาตุ การระบุหมู่และคาบของ ธาตุในตารางธาตุ และการจัดกลุ่มธาตุในตารางธาตุ ตามสมบัติบางประการ จากการทำ�กิจกรรม การทำ� แบบฝึกหัด และการทดสอบ ด้านทักษะ 1. การจำ�แนกประเภทและการตีความหมายข้อมูลและ ลงข้อสรุป จากการทำ�กิจกรรม 2. การสร้างแบบจำ�ลอง จากการเขียนผังมโนทัศน์ หรือ Timeline 3. ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� จากการ สังเกตพฤติกรรมขณะเขียนผังมโนทัศน์หรือ Timeline ด้านจิตวิทยาศาสตร์ - ผลการเรียนรู้ 4. ระบุหมู่ คาบ ความเป็นโลหะ อโลหะ และกึ่งโลหะ ของธาตุเรพรีเซนเททีฟและธาตุแทรนซิชันในตารางธาตุ 89 เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4