คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาเคมี ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ 29. คำ�นวณค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของเซลล์ และระบุประเภทของเซลล์เคมีไฟฟ้า ขั้วไฟฟ้า และปฏิกิริยาเคมีที่เกิดขึ้น ด้านความรู้ 1. ความหมายและการคำ�นวณค่าศักย์ไฟฟ้า มาตรฐานของครึ่งเซลล์และค่าศักย์ไฟฟ้า มาตรฐานของเซลล์ 2. ประเภทและหลักการเบื้องต้นของเซลล์กัลวานิก และเซลล์อิเล็กโทรลิติก ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การสังเกต 2. การใช้จำ�นวน 3. การทดลอง ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 1. ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� 2. การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. การใช้วิจารณญาณ 2. ความรอบคอบ 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนโดยทำ�การทดลองสาธิตหรือวาดรูปเซลล์เคมีไฟฟ้าของ Zn( s )|Zn 2+ ( aq , 1 M )||Cu 2+ ( aq , 1 M )|Cu( s ) พร้อมกับอภิปรายร่วมกัน เกี่ยวกับค่าศักย์ไฟฟ้าของเซลล์ ทิศทางการเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอน ครึ่งปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นในขั้วแอโนด แคโทด ปฏิกิริยารีดอกซ์ 2. อธิบายนักเรียนว่าค่าที่วัดจากโวลต์มิเตอร์เป็นค่าศักย์ไฟฟ้าของเซลล์ จากนั้น ถามนักเรียนว่าแล้วนักวิทยาศาสตร์จะมีวิธีการหาค่าศักย์ไฟฟ้าครึ่งเซลล์ ของ Zn( s )|Zn 2+ ( aq , 1 M ) และ Cu 2+ ( aq , 1 M )|Cu( s ) ได้อย่างไร เพื่อนำ� เข้าสู่เรื่องศักย์ไฟฟ้าของครึ่งเซลล์และศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของครึ่งเซลล์ 3. ให้นักเรียนพิจารณาค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของครึ่งเซลล์รีดักชันที่ 25 0 C จากนั้นสุ่มนักเรียนออกมาคำ�นวณหาค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของเซลล์ เมื่อกำ�หนดค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของแคโทดและแคโทด แผนภาพเซลล์ หรือสมการรีดอกซ์ 4. ให้นักเรียนทำ�นายว่าถ้าต่อเซลล์เคมีไฟฟ้าของ Zn( s )|Zn 2+ ( aq , 1 M )||Ag 1+ ( aq , 1 M )|Ag( s ) จะได้ค่าศักย์ไฟฟ้าของเซลล์เท่าใด และ สามารถทำ�ให้อุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดใดทำ�งานได้บ้าง จากนั้นให้นักเรียน ทำ�การทดลองต่อเซลล์เคมีไฟฟ้าดังกล่าวและทดสอบกับนาฬิกาดิจิทัล และหลอดไฟฟ้า LED สีแดง 5. ให้ความรู้นักเรียนว่าเซลล์เคมีจากการทดลองมีค่าศักย์ไฟฟ้าของเซลล์ เป็นบวก แสดงว่าปฏิกิริยารีดอกซ์เกิดขึ้นได้เอง ซึ่งทำ�ให้เกิดกระแสไฟฟ้าได้ เรียกเซลล์ชนิดนี้ว่าเซลล์กัลวานิก 6. ให้นักเรียนพิจารณาตัวอย่างภาพเซลล์เคมีไฟฟ้าหรือแผนภาพเซลล์ และ ร่วมกันระบุว่า ภาพเซลล์เคมีไฟฟ้าหรือแผนภาพเซลล์ใดเป็นเซลล์กัลวานิก จากนั้นให้ความรู้เพิ่มเติมว่าเซลล์อีกประเภทหนึ่งซึ่งให้ค่าศักย์ไฟฟ้าเป็นลบ ด้านความรู้ ความหมายและการคำ�นวณค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐาน ของครึ่งเซลล์และค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของเซลล์ และประเภทของเซลล์เคมีไฟฟ้า จากการอภิปราย รายงานการทดลอง การทำ�กิจกรรม การทำ�แบบฝึกหัด และการทดสอบ ด้านทักษะ 1. การสังเกตและการทดลอง จากการสังเกตพฤติกรรม ในการทำ�การทดลองและรายงานการทดลอง 2. การใช้จำ�นวน จากการทำ�กิจกรรมและการทำ� แบบฝึกหัด 3. ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� จากการสังเกตพฤติกรรมในการทำ�การทดลอง 4. การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา จากการอภิปราย ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. การใช้วิจารณญาณ จากการสังเกตพฤติกรรม ในการอภิปราย 2. ความรอบคอบ จากการสังเกตพฤติกรรมในการ ทำ�การทดลอง 158