คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาชีววิทยา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ วิชาชีววิทยา 28 ผลการเรียนรู้ ชั้น สาระการเรียนรู้เพิ่มเติม ๓. สังเกต อธิบาย และเปรียบเทียบโครงสร้างภายในของลำ�ต้นพืชใบเลี้ยงเดี่ยวและลำ�ต้นพืชใบ เลี้ยงคู่จากการตัดตามขวาง ๔. สังเกต และอธิบายโครงสร้างภายในของใบพืชจากการตัดตามขวาง - โครงสร้างภายในของปลายรากที่ตัดตามยาวประกอบด้วยเนื้อเยื่อเจริญ แบ่งเป็นบริเวณต่างๆ คือ บริเวณหมวกราก บริเวณเซลล์กำ�ลังแบ่งตัว บริเวณเซลล์ขยายตัวตามยาว และบริเวณที่เซลล์ มีการเปลี่ยนแปลงไปทำ�หน้าที่เฉพาะและเจริญเติบโตเต็มที่ - โครงสร้างภายในของรากระยะการเติบโตปฐมภูมิ เมื่อตัดตามขวางจะเห็นโครงสร้างแบ่งเป็น ๓ ชั้น เรียงจากด้านนอกเข้าไป คือ ชั้นเอพิเดอร์มิส ชั้น คอร์เทกซ์ และชั้นสตีล ในชั้นสตีล จะพบมัด ท่อลำ�เลียงที่มีลักษณะแตกต่างกันในพืชใบเลี้ยงเดี่ยวและพืชใบเลี้ยงคู่ - โครงสร้างภายในของรากระยะการเติบโตทุติยภูมิ ชั้นเอพิเดอร์มิสจะถูกแทนที่ด้วยชั้นเพริเดิร์ม ซึ่งมีคอร์กเป็นเนื้อเยื่อสำ�คัญ ชั้นคอร์เทกซ์อาจมีการเปลี่ยนแปลง เกิดเซลล์ที่ทำ�ให้มีความ แข็งแรงเพิ่มขึ้น หรือเกิดเซลล์ที่สะสมอาหารเพิ่มขึ้น ส่วนลักษณะมัดท่อลำ�เลียงจะเปลี่ยนไป เนื่องจากมีการสร้างเนื้อเยื่อลำ�เลียงเพิ่มขึ้น - ลำ�ต้นคือส่วนแกนของพืชที่โดยทั่วไปเจริญอยู่เหนือระดับผิวดินถัดขึ้นมาจากรากทำ�หน้าที่ สร้างใบและชูใบ ลำ�เลียงน้ำ� ธาตุอาหาร และอาหารที่พืชสร้างขึ้นส่งไปยังส่วนต่างๆ - โครงสร้างภายในของลำ�ต้นระยะการเติบโตปฐมภูมิ เมื่อตัดตามขวางจะเห็นโครงสร้างแบ่งเป็น ๓ ชั้น เรียงจากด้านนอกเข้าไป คือ ชั้นเอพิเดอร์มิส ชั้นคอร์เทกซ์ และชั้นสตีล ซึ่งชั้นสตีลจะพบ มัดท่อลำ�เลียงที่มีลักษณะแตกต่างกันในพืชใบเลี้ยงเดี่ยวและ พืชใบเลี้ยงคู่ - ลำ�ต้นในระยะการเติบโตทุติยภูมิ จะมีเส้นรอบวงเพิ่มขึ้นและมีโครงสร้างแตกต่างจากเดิม เนื่องจากมีการสร้างเนื้อเยื่อเพอริเดิร์มและเนื้อเยื่อท่อลำ�เลียงทุติยภูมิเพิ่มขึ้น - ใบมีหน้าที่สังเคราะห์ด้วยแสง แลกเปลี่ยนแก๊สและคายน้ำ� ใบของพืชดอกประกอบด้วย ก้าน ใบ แผ่นใบ เส้นกลางใบ และเส้นใบพืชบางชนิดอาจไม่มีก้านใบ ที่โคนก้านใบอาจพบหรือ ไม่พบหูใบ - โครงสร้างภายในของใบตัดตามขวางประกอบด้วยเนื้อเยื่อ ๓ กลุ่ม ได้แก่ เอพิเดอร์มิส มีโซฟิลล์ และเนื้อเยื่อท่อลำ�เลียง