คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาชีววิทยา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ วิชาชีววิทยา 20 ผลการเรียนรู้ ชั้น สาระการเรียนรู้เพิ่มเติม ๑๔. อธิบายและเปรียบเทียบการแพร่ ออสโมซิส การแพร่แบบฟาซิลิเทต และ แอกทีฟ ทรานสปอร์ต ๑๕. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเขียนแผนภาพการลำ�เลียงสารโมเลกุลใหญ่ออกจากเซลล์ด้วย กระบวนการเอกโซไซโทซิสและการลำ�เลียงสารโมเลกุลใหญ่เข้าสู่เซลล์ด้วยกระบวนการเอนโด ไซโทซิส ๑๖. สังเกตการแบ่งนิวเคลียสแบบไมโทซิสและแบบไมโอซิสจากตัวอย่างภายใต้กล้องจุลทรรศน์ พร้อมทั้งอธิบายและเปรียบเทียบการแบ่งนิวเคลียสแบบไมโทซิสและแบบไมโอซิส - สารต่างๆ มีการเคลื่อนที่เข้าและออกจากเซลล์อยู่ตลอดเวลาโดยกระบวนการต่างๆ ได้แก่ การแพร่ ออสโมซิส การแพร่แบบฟาซิลิเทต แอกทีฟทราน สปอร์ต กระบวนการเอกโซไซโทซิส กระบวนการ เอนโดไซโทซิส - แก๊สต่างๆ เข้าหรือออกจากเซลล์โดยการแพร่ ส่วนน้ำ�เข้าหรือออกจากเซลล์ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ โดยออสโมซิส - ไอออนและสารบางอย่างที่ไม่สามารถลำ�เลียงผ่านเยื่อหุ้มเซลล์โดยตรงได้ จำ�เป็นต้องอาศัย โปรตีนที่อยู่บนเยื่อหุ้มเซลล์เป็นตัวพาสารนั้นเข้าและออกจากเซลล์เรียกว่า การแพร่แบบ ฟาซิลิเทต - แอกทีฟทรานสปอร์ต เป็นการลำ�เลียงสารจากบริเวณที่มีความเข้มข้นต่ำ�ไปยังบริเวณที่มี ความเข้มข้นสูง - สารบางอย่างที่ไม่สามารถแพร่ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์หรือลำ�เลียงผ่านโปรตีนที่เป็นตัวพาได้จะถูก ลำ�เลียงออกจากเซลล์ด้วยกระบวนการเอกโซไซโทซิส - สารที่มีขนาดใหญ่จะสามารถลำ�เลียงเข้าสู่เซลล์ด้วยกระบวนการเอนโดไซโทซิส ซึ่งแบ่งเป็น ๓ แบบ ได้แก่ พิโนไซโทซิส ฟาโกไซโทซิส และการนำ�สารเข้าสู่เซลล์โดยอาศัยตัวรับ - การแบ่งเซลล์ของสิ่งมีชีวิตเป็นการเพิ่มจำ�นวนเซลล์ ซึ่งเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นต่อเนื่องกัน เป็นวัฏจักร โดยวัฏจักรของเซลล์ประกอบด้วยอินเตอร์เฟส การแบ่งนิวเคลียสแบบไมโทซิส และการแบ่งไซโทพลาซึม - การแบ่งนิวเคลียสมี ๒ แบบ คือ การแบ่งนิวเคลียสแบบ ไมโทซิสและการแบ่งนิวเคลียสแบบ ไมโอซิส - การแบ่งนิวเคลียสแบบไมโทซิสประกอบด้วยระยะโพรเฟส เมทาเฟส แอนาเฟส และเท โลเฟส - การแบ่งนิวเคลียสแบบไมโอซิสประกอบด้วยระยะโพรเฟส Ⅰ เมทาเฟส Ⅰ แอนาเฟส Ⅰ เทโลเฟส Ⅰ ระยะโพรเฟส Ⅱ เมทาเฟส Ⅱ แอนาเฟส Ⅱ และ เทโลเฟส Ⅱ