คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาชีววิทยา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

ผลการเรียนรู้ 10. อธิบายโครงสร้างและหน้าที่ของกระดูกและกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวและการเคลื่อนที่ของมนุษย์ 11. สังเกตและอธิบายการทำ�งานของข้อต่อชนิดต่างๆ และการทำ�งานของกล้ามเนื้อโครงร่างที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวและการเคลื่อนที่ของมนุษย์ การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. โครงสร้างและหน้าที่ของกระดูกและ กล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวและ การเคลื่อนที่ของมนุษย์ 2. การทำ�งานของข้อต่อชนิดต่าง ๆ 3. การทำ�งานของกล้ามเนื้อโครงร่างที่เกี่ยวข้องกับ การเคลื่อนไหวและการเคลื่อนที่ของมนุษย์ ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสังเกต ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความเชื่อมั่นต่อหลักฐานเชิงประจักษ์ 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนโดยให้นักเรียนศึกษาภาพหรือหุ่นจำ�ลองของโครงกระดูก ของมนุษย์ และใช้คำ�ถามเกี่ยวกับกระดูกและข้อต่อเพื่อให้นักเรียนเข้าใจว่า กระดูกแบ่งตามตำ�แหน่งได้เป็นกระดูกแกนและกระดูกรยางค์ และบริเวณ ที่กระดูกตั้งแต่ 2 ชิ้นมาต่อกันที่เรียกว่า ข้อต่อ 2. อธิบายเกี่ยวกับโครงสร้างและหน้าที่ของกระดูกและกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับ การเคลื่อนที่ของมนุษย์ รวมทั้งข้อต่อ เอ็นยึดกระดูก และเอ็นยึดข้อ 3. ให้นักเรียนทำ�กิจกรรม ชนิดของข้อต่อกับ เพื่อสังเกตการเคลื่อนไหวของ อวัยวะที่เกิดจากการทำ�งานของข้อต่อที่บริเวณต่าง ๆ ของร่างกาย และ จำ�แนกชนิดของข้อต่อโดยใช้เกณฑ์ที่กำ�หนดขึ้นเอง 4. ร่วมกันอภิปราย เพื่อให้นักเรียนสรุปได้ว่าการเคลื่อนไหวและการเคลื่อนที่ ของมนุษย์อาศัยการทำ�งานของกระดูก กล้ามเนื้อ รวมทั้งข้อต่อชนิดต่างๆ 5. อธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับรูปร่าง หน้าที่ และตำ�แหน่งที่พบกล้ามเนื้อทั้ง 3 ชนิด คือ กล้ามเนื้อโครงร่าง กล้ามเนื้อหัวใจ และกล้ามเนื้อเรียบ 6. ให้นักเรียนทำ�กิจกรรม การทำ�งานของกล้ามเนื้อแขน และอภิปรายร่วมกัน เพื่อให้นักเรียนสรุปได้ว่า การเคลื่อนไหวของมนุษย์เกี่ยวข้องกับการทำ�งาน ของกล้ามเนื้อโครงร่าง โดยส่วนใหญ่ทำ�งานร่วมกันเป็นคู่ ๆ ในสภาวะ ตรงกันข้าม ด้านความรู้ 1. โครงสร้างและหน้าที่ของกระดูกและกล้ามเนื้อที่ เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนที่ของมนุษย์ จากการทำ�แบบ ทดสอบ 2. การทำ�งานของข้อต่อชนิดต่าง ๆ และการทำ�งาน ของกล้ามเนื้อโครงร่างที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว จากการทำ�กิจกรรม ด้านทักษะ 1. การสังเกต จากการทำ�กิจกรรม 2. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อจากการ สืบค้นข้อมูล ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความเชื่อมั่นต่อหลักฐานเชิงประจักษ์ จากการสังเกต พฤติกรรมในการอภิปรายร่วมกัน 178