คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ การควบคุมดุลยภาพของอุณหภูมิภายใน ร่างกายโดยระบบหมุนเวียนเลือด ผิวหนัง และกล้ามเนื้อโครงร่าง ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การสังเกต 2. การลงความเห็นจากข้อมูล ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 1. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ 2. การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. การใช้วิจารณญาณ 2. ความรอบคอบ 3. ความใจกว้าง 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนโดยใช้คำ�ถามเพื่อให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายดังนี้ - ในวันที่อากาศร้อนมาก หรือหนาวมาก ร่างกายมีการเปลี่ยนแปลง อย่างไร และนักเรียนมีวิธีการคลายร้อนให้แก่ร่างกาย หรือทำ�ให้ร่างกาย อบอุ่น อย่างไรบ้าง เพื่อเชื่อมโยงว่า เมื่ออากาศร้อนหรือหนาวมนุษย์มี วิธีช่วยให้อยู่รอดในสภาพอากาศดังกล่าวได้ ในขณะเดียวกันภายในร่างกาย มีกลไกในการควบคุมดุลยภาพของอุณหภูมิเช่นกัน 2. ให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับการควบคุมดุลยภาพของอุณหภูมิภายใน ร่างกาย แล้วให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และอภิปรายว่าในการรักษา อุณหภูมิของร่างกายให้คงที่นั้นเกี่ยวข้องกับการทำ�งานของระบบใดบ้าง และมีวิธีการอย่างไรโดยศึกษาจากแผนผัง ดังนี้ ด้านความรู้ ความรู้เกี่ยวกับเรื่องการควบคุมดุลยภาพของอุณหภูมิ ภายในร่างกายจากการตอบคำ�ถาม การอภิปราย การอธิบายการทำ�แบบฝึกหัดและแบบทดสอบ ด้านทักษะ 1. การสังเกต และการลงความเห็นจากข้อมูล จากการ สืบค้นข้อมูล และการศึกษาแผนผังเกี่ยวกับกลไก การควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย 2. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ การคิด อย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา จากการสืบค้น ข้อมูล และการนำ�เสนอข้อมูล ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. การใช้วิจารณญาณและความรอบคอบ จากการ อธิบาย การตอบคำ�ถามและสรุปข้อมูล 2. ความใจกว้าง จากการอภิปราย ตัวชี้วัด 4. อธิบายการควบคุมดุลยภาพของอุณหภูมิภายในร่างกายโดยระบบหมุนเวียนเลือด ผิวหนัง และกล้ามเนื้อโครงร่าง แล้วใช้คำ�ถามดังนี้ - ถ้าในกรณีที่อุณหภูมิของร่างกายสูงกว่า 37 o C ร่างกายจะมีกลไก การรักษาดุลยภาพของอุณหภูมิอย่างไร - เพราะเหตุใดเมื่อผู้ป่วยมีไข้ขึ้นสูง แพทย์มักจะแนะนำ�ให้เช็ดตัว ผู้ป่วยด้วยน้ำ�ที่อุณหภูมิห้อง - ในกรณีที่อุณหภูมิของสิ่งแวดล้อมสูงมาก จนร่างกายไม่สามารถปรับ เข้าสู่สมดุลได้ จะมีผลต่อร่างกายอย่างไร วิทยาศาสตร์ชีวภาพ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 83