คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. การจัดธาตุในตารางธาตุ 2. ตำ�แหน่งของธาตุโลหะ อโลหะ กึ่งโลหะ กลุ่มธาตุเรพรีเซนเททีฟ และแทรนซิชัน ในตารางธาตุ ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การจำ�แนกประเภท ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 - ด้านจิตวิทยาศาสตร์ - 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนโดยให้นักเรียนร่วมกันยกตัวอย่างชื่อธาตุที่คุ้นเคย และอาจ ตั้งคำ�ถามเพื่อการอภิปรายว่า ปัจจุบันมีธาตุมากน้อยเพียงใด นักวิทยาศาสตร์ ใช้วิธีการใดเพื่อให้ง่ายต่อการศึกษาหรือจดจำ�ธาตุที่ค้นพบเหล่านั้น 2. ให้ความรู้ว่า ในปัจจุบันนักวิทยาศาสตร์ค้นพบธาตุและศึกษาสมบัติของธาตุ ได้แล้วเป็นจำ�นวนมาก รวมทั้งได้มีการจัดหมวดหมู่ของธาตุในแบบต่าง ๆ จนได้เป็นตารางธาตุในปัจจุบัน 3. ให้นักเรียนศึกษาตารางธาตุ แล้วอภิปรายร่วมกันว่าพบข้อมูลในเรื่องใดบ้าง การจัดเรียงธาตุเป็นอย่างไร ซึ่งควรได้ข้อสังเกตว่า ตารางธาตุจัดเรียงธาตุ ตามเลขอะตอม โดยแถวในแนวตั้งเรียกว่า หมู่ และแถวในแนวนอนเรียกว่า คาบ 4. นำ�อภิปรายการแบ่งธาตุตามสมบัติของธาตุ โดยสามารถแบ่งเป็นกลุ่ม ธาตุโลหะ อโลหะ และกึ่งโลหะ หรือแบ่งเป็นกลุ่มธาตุเรพรีเซนเททีฟและ กลุ่มธาตุแทรนซิชัน 5. ให้นักเรียนฝึกระบุหมู่และคาบของธาตุในตารางธาตุ โดยให้ทำ�กิจกรรม แข่งขันเป็นแบบทีมหรือรายบุคคล เช่น บอกสัญลักษณ์ธาตุแล้วให้นักเรียน ระบุหมู่และคาบ บอกหมู่และคาบของธาตุแล้วให้นักเรียนค้นหาว่าคือธาตุใด 6. ให้นักเรียนพิจารณาตารางธาตุ และยกตัวอย่างธาตุที่อยู่ในกลุ่มโลหะ กึ่งโลหะ และอโลหะ กลุ่มละหลายๆ ธาตุ จากนั้นช่วยกันทำ�นายว่า ธาตุตัวอย่าง เหล่านั้นเป็นธาตุเรพรีเซนเททีฟ หรือธาตุแทรนซิชัน แล้วอภิปรายให้ได้ ข้อสรุปว่า ธาตุในกลุ่มโลหะมีทั้งที่เป็นธาตุเรพรีเซนเททีฟและแทรนซิชัน ส่วนกึ่งโลหะและอโลหะเป็นธาตุเรพรีเซนเททีฟทั้งหมด 7. ให้นักเรียนร่วมกันสรุปบทเรียน แล้วทำ�แบบฝึกหัดทบทวนความรู้ ด้านความรู้ การจัดธาตุในตารางธาตุ และตำ�แหน่งของธาตุโลหะ อโลหะ กึ่งโลหะ กลุ่มธาตุเรพรีเซนเททีฟ และ แทรนซิชัน ในตารางธาตุ จากการอภิปราย การทำ� แบบฝึกหัดและการทดสอบ ด้านทักษะ ทักษะการจำ�แนกประเภท จากการทำ�แบบฝึกหัด ด้านจิตวิทยาศาสตร์ - ตัวชี้วัด 5. ระบุหมู่และคาบของธาตุ และระบุว่าธาตุเป็นโลหะ อโลหะ กึ่งโลหะ กลุ่มธาตุเรพรีเซนเททีฟ หรือกลุ่มธาตุแทรนซิชัน จากตารางธาตุ 110