คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ ปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อการเจริญเติบโต ของพืช ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การสังเกต 2. การวัด 3. การหาความสัมพันธ์ของสเปซกับเวลา 4. การจัดกระทำ�ข้อมูลและสื่อความหมายข้อมูล 5. การตั้งสมมติฐาน 6. การกำ�หนดนิยามเชิงปฏิบัติการ 7. การกำ�หนดและควบคุมตัวแปร 8. การทดลอง 9. การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 1. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ 2. การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา 3. ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. ความอยากรู้อยากเห็น 2. ความเชื่อมั่นต่อหลักฐานเชิงประจักษ์ 3. การใช้วิจารณญาณ 4. ความรอบคอบ 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนเกี่ยวกับปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช โดยเชื่อมโยงความรู้ในชีวิตประจำ�วันเกี่ยวกับการปลูกพืช จากตัวอย่าง คำ�ถามดังนี้ - เพราะเหตุใดพืชบางชนิดต้องปลูกในที่มีแสงสว่างรำ�ไร หรือบางชนิด ต้องปลูกกลางแจ้งที่มีแดดจัด - ถ้าต้องการเพาะถั่วงอกให้มีลักษณะผอม ยาวประมาณ 5-8 เซนติเมตร และไม่มีสีเขียว นักเรียนจะมีวิธีการอย่างไร 2. ให้นักเรียนสืบค้นข้อมูล เกี่ยวกับปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อการเจริญเติบโต ของพืช จากนั้นให้ทำ�กิจกรรมกลุ่ม โดยเลือกศึกษาปัจจัยภายนอกที่มีผล ต่อการเจริญเติบโตของพืช กลุ่มละ 1 ปัจจัยที่ไม่ซ้ำ�กัน โดยมีแนวปฏิบัติ ดังนี้ 2.1 ระบุปัญหา 2.2 ตั้งสมมติฐาน 2.3 ออกแบบการทดลอง 2.4 ทดลอง 2.5 สรุปผลการทดลอง และรายงานผลการทดลอง จากการอภิปรายร่วมกันครูและนักเรียนร่วมกันสรุปว่า การเจริญเติบโต ของพืชเกี่ยวข้องกับปัจจัยต่าง ๆ เช่น แสง น้ำ� ธาตุอาหาร ซึ่งเป็นปัจจัย ภายนอก ด้านความรู้ ความรู้เกี่ยวกับเรื่องปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อการ เจริญเติบโตของพืช จากการทดลอง การตอบคำ�ถาม การทำ�แบบฝึกหัดและแบบทดสอบ ด้านทักษะ 1. ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ต่าง ๆ จากการ ออกแบบการทดลอง การทำ�กิจกรรมกลุ่ม และการ ตอบคำ�ถาม 2. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ จากการ สืบค้นข้อมูล 3. การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา จากการอภิปราย 4. ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� จากการทำ�กิจกรรมกลุ่มและนำ�เสนอข้อมูล ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. ความอยากรู้อยากเห็น และความเชื่อมั่นต่อหลักฐาน เชิงประจักษ์ จากการสืบค้นข้อมูล การตอบคำ�ถาม การอภิปราย และการทำ�กิจกรรม 2. การใช้วิจารณญาณและความรอบคอบ จากการ อภิปรายและสรุปข้อมูล 3. ความใจกว้าง และการยอมรับความเห็นต่าง จากการ ตอบคำ�ถาม การอภิปรายและการทำ�กิจกรรมกลุ่ม ตัวชี้วัด 10. ออกแบบการทดลอง ทดลอง และอธิบายเกี่ยวกับปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช วิทยาศาสตร์ชีวภาพ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 91