คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 1

5 บทที่ 1 | ความปลอดภัยและทักษะในปฏิบัติการเคมี เคมี เล่ม 1 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การทดลองถือเป็นหัวใจของการศึกษาค้นคว้าทางเคมีที่สามารถนำ�ไปสู่การค้นพบและ ความรู้ใหม่ทางเคมี นอกจากนี้ยังสามารถช่วยถ่ายทอดความรู้แก่นักเรียนให้เกิดความรู้และความเข้าใจ ในบทเรียนได้ดียิ่งขึ้น การทดลองทางเคมีสำ�หรับนักเรียนนิยมทำ�ในห้องปฏิบัติการและมี ความเกี่ยวข้องกับสารเคมี อุปกรณ์และเครื่องมือต่าง ๆ ผู้ทำ�ปฏิบัติการจึงต้องทราบเกี่ยวกับประเภท ของสารเคมีที่ใช้ วิธีปฏิบัติการทดลอง ข้อควรปฏิบัติในการทำ�ปฏิบัติการเคมี และการกำ�จัดสารเคมี เพื่อให้สามารถทำ�ปฏิบัติการได้อย่างปลอดภัย รวมถึงมีความรู้และสามารถปฐมพยาบาลเบื้องต้น เพื่อลดความรุนแรงและความเสียหายที่เกิดขึ้นได้ ในการทำ�ปฏิบัติการเคมีความน่าเชื่อถือของข้อมูลพิจารณาได้จากความเที่ยงและความแม่น ซึ่งสำ�หรับการวัดนั้นความน่าเชื่อถือขึ้นกับทักษะของผู้ทำ�ปฏิบัติการและความละเอียดของเครื่องมือ และอุปกรณ์ที่ใช้ การบอกปริมาณของสารอาจระบุอยู่ในหน่วยต่าง ๆ ดังนั้นเพื่อให้เกิดความเข้าใจ ที่ตรงกันจึงมีการกำ�หนดหน่วยในระบบเอสไอให้เป็นหน่วยสากล ผู้ทำ�ปฏิบัติการควรมีทักษะการ เปลี่ยนหน่วยเพื่อให้เป็นหน่วยสากลโดยการใช้แฟกเตอร์เปลี่ยนหน่วย การทำ�ปฏิบัติการเคมีต้องมีการวางแผนการทดลอง การทำ�การทดลอง การบันทึกข้อมูล สรุปและวิเคราะห์ นำ�เสนอข้อมูล และการเขียนรายงานการทดลองที่ถูกต้อง ในขณะเดียวกัน การทำ�ปฏิบัติการเคมีต้องคำ�นึงถึงวิธีการทางวิทยาศาสตร์ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ จิตวิทยาศาสตร์และจริยธรรมทางวิทยาศาสตร์ บทนี้ควรใช้เวลาสอนประมาณ 10 ชั่วโมง 1.1 ความปลอดภัยในการทำ�งานกับสารเคมี 2 ชั่วโมง 1.2 อุบัติเหตุจากสารเคมี 1 ชั่วโมง 1.3 การวัดปริมาณสาร 2 ชั่วโมง 1.4 หน่วยวัด 2 ชั่วโมง 1.5 วิธีการทางวิทยาศาสตร์ 3 ชั่วโมง อุปกรณ์และเครื่องแก้วในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น สาระสำ�คัญ เวลาที่ใช้ ความรู้ก่อนเรียน

RkJQdWJsaXNoZXIy NzMxODQ4