คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 4

4. เขียนสมการเคมีแสดงการแตกตัวของน้ำ� เพื่อแสดงว่าน้ำ�เป็นสารแอมโฟเทอริกพร้อมทั้ง ระบุคู่กรดและคู่เบส 10.3 การแตกตัวของกรด เบส และน้ำ� จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกความหมายและระบุว่าสารเป็นกรดแก่ เบสแก่ กรดอ่อน และเบสอ่อน 2. คำ�นวณความเข้มข้นของไฮโดรเนียมไอออนและไฮดรอกไซด์ไอออน ร้อยละการแตกตัว และ ค่าคงที่การแตกตัวของกรดและเบส 3. เปรียบเทียบความสามารถในการแตกตัวหรือความแรงของกรดและเบส แนวการจัดการเรียนรู้ 1. ครูทบทวนความรู้เดิมว่า กรดและเบสส่วนใหญ่แตกตัวได้ในน้ำ� โดยแสดงสมการเคมีแสดง การแตกตัวของ HCl CH 3 COOH NH 3 และ NaOH แล้วชี้ให้เห็นว่าผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการแตกตัวเป็น ไอออนทำ�ให้สารละลายนำ�ไฟฟ้าได้ 2. ครูให้นักเรียนพิจารณารูป 10.1 ซึ่งแสดงความสว่างของหลอดไฟที่ต่อเข้ากับแหล่ง กำ�เนิดไฟฟ้าและสารละลายที่มีความเข้มข้นเท่ากัน จากนั้นครูใช้คำ�ถามนำ�อภิปรายว่า กรดและเบส แต่ละชนิดแตกตัวเป็นไอออนแตกต่างกันหรือไม่ อย่างไร เพื่อให้ได้ข้อสรุปว่า กรดและเบสแต่ละชนิด แตกตัวเป็นไอออนได้ไม่เท่ากัน โดย HCl แตกตัวได้ดีกว่า CH 3 COOH และ NaOH แตกตัวได้ดีกว่า NH 3 3. ครูทบทวนว่ากรดมี pH น้อยกว่า 7 ส่วนเบสมี pH มากกว่า 7 จากนั้นให้ความรู้ว่า ความ สามารถในการแตกตัวของกรดและเบสสัมพันธ์กับค่า pH โดยสารละลายที่มีความเข้มข้นเท่ากัน กรด ที่แตกตัวได้ดีกว่ามี pH ต่ำ�กว่า และเบสที่แตกตัวได้ดีกว่ามี pH สูงกว่า 4. ครูให้นักเรียนตอบคำ�ถามตรวจสอบความเข้าใจ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 |กรด-เบส เคมี เล่ม 4 19 คู่กรด-เบส H 2 O(l) + H 2 O(l) H 3 O + (aq) + OH - (aq) คู่กรด-เบส