คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 4

2. ปฏิกิริยาใดต่อไปนี้เป็นปฏิกิริยารีดอกซ์ 2.1 Cu 2+ (aq) + S 2- (aq) CuS(s) 2.2 N 2 H 4 (aq) + O 2 (g) N 2 (g) + 2H₂O(l) 2.3 Cr₂O₇ 2- (aq) + 2OH - (aq) 2CrO₄ 2- (aq) + H₂O(l) 2.4 2HCl(aq) + Na₂CO₃(aq) 2NaCl(aq) + H₂O(l) + CO₂(g) หาเลขออกซิเดชันของธาตุในสารที่ทำ�ปฏิกิริยากัน ได้ดังนี้ 2.1 Cu 2+ (aq) + S 2- (aq) CuS(s) เลขออกซิเดชัน (+2) (-2) (+2)(-2) 2.2 N 2 H 4 (aq) + O 2 (g) N 2 (g) + 2H 2 O(l) เลขออกซิเดชัน (-2)(+1) (0) (0) (+1)(-2) 2.3 Cr 2 O 7 2- (aq) + 2OH - (aq) 2CrO 4 2- (aq) + H 2 O(l) เลขออกซิเดชัน (+6)(-2) (-2)(+1) (+6)(-2) (+1)(-2) 2.4 2HCl(aq) + Na 2 CO 3 (aq) 2NaCl(aq) + H 2 O(l) + CO 2 (g) เลขออกซิเดชัน (+1)(-1) (+1)(+4)(-2) (+1)(-1) (+1)(-2) (+4)(-2) ดังนั้น ปฏิกิริยาในข้อ 2.2 เป็นปฏิกิริยารีดอกซ์ เนื่องจากเลขออกซิเดชันของธาตุ มีการเปลี่ยนแปลง 3. ระบุตัวรีดิวซ์และตัวออกซิไดส์ พร้อมทั้งเขียนสมการแสดงครึ่งปฏิกิริยาออกซิเดชัน และ ครึ่งปฏิกิริยารีดักชัน จากปฏิกิริยารีดอกซ์ที่กำ�หนดให้ต่อไปนี้ 3.1 Ni(s) + 2H + (aq) Ni 2+ (aq) + H₂(g) ครึ่งปฏิกิริยาออกซิเดชัน Ni(s) Ni 2+ (aq) + 2e - ครึ่งปฏิกิริยารีดักชัน 2H + (aq) + 2e - H 2 (s) ตัวรีดิวซ์ คือ Ni(s) และ ตัวออกซิไดส์ คือ H + (aq) 3.2 Pb(s) + 2Ag + (aq) Pb 2+ (aq) + 2Ag(s) ครึ่งปฏิกิริยาออกซิเดชัน Pb(s) Pb 2+ (aq) + 2e - ครึ่งปฏิกิริยารีดักชัน 2Ag + (aq) + 2e - 2Ag(s) ตัวรีดิวซ์ คือ Pb(s) และ ตัวออกซิไดส์ คือ Ag + (aq) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 11 | เคมีไฟฟ้า เคมี เล่ม 4 139